2004-43 sayılı genelge

EK: 3 işlem örneği - 2008/17 sayılı genelge ile ekler değiştirilmiştir.

2018/13 sayılı genelge  ile birlikte değerlendirilmelidir.


Hukuk 17306

Ankara,  27.10.2004

Özü: Yatırımlara bedelsiz arsa tahsisine ilişkin arsa tahsis taahhütnamesi ve yatırım taahhütnamesi hk.

 

G E N E L G E

( 43 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           Son zamanlarda noterliklere işlem ifası için sıklıkla getirilen ve 5084 Sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun hükümleri çerçevesinde yatırıma (bedelsiz) tahsis edilen söz konusu taahhütnamelerde 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesi hükmüne göre değer gösterilip gösterilmeyeceği, değer gösterilecekse bu değerin ne olacağı hususundaki görüşlerinin alınmasını teminen 30.09.2004 günlü ve Hukuk 2258-15214 sayılı yazımızla Maliye Bakanlığına müracaat edilmiştir.

           Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden cevaben alınan 18.10.2004 günlü ve 48496 sayılı yazıda;

“Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, “Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.

Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir...” denilmiştir.

Anılan maddede menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehin işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinde de “Damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır.

Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder.” hükmü yer almıştır.

Yazınız ekinde bir örneği gönderilen “Yatırım Taahhütnamesi” ve “Arsa Tahsis Taahhütnamesi” başlıklı kağıtların incelenmesi neticesinde, 5084 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi gereğince firmaya bedelsiz yatırım yeri tahsis edileceği ve bu tahsis edilen parsele ait bilgilere yer verildiği anlaşılmaktadır. Bu haliyle söz konusu kağıtlar, 42 nci maddede belirtilen manada menkul veya gayrimenkul bir malın aynına yönelik bir taahhüdü ihtiva etmediği gibi, belli bir değere de konu teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, söz konusu taahhütnameler değer gösterilmesi zorunlu kağıtlar meyanında bulunmamaktadır.

Bu nedenle, sözü edilen taahhütnamelerin, 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I-1/b fıkrasına göre maktu damga vergisine, noterde yapılacak işlemlerin ise, 492 sayılı Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin II/1 pozisyonu gereğince maktu harca tabi tutulması icabeder.” denilmektedir.

           Bakanlık görüşü çerçevesinde değer gösterilmesi mecburiyeti olmayan örneği ekli 3 adet taahhütname ile ilgili işlemlerden maktu damga vergisi ve harç tahsil edilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                             Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

 

EK: 3 işlem örneği - 2008/17 sayılı genelge ile ekler değiştirilmiştir.