2005-19 sayılı genelge
Dizin
...Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı ve süre uzatımlarına ilişkin olarak düzenlenen kağıtların yanı sıra pay devirlerine ilişkin sözleşme, karar ve benzeri kağıtlar ve bu kağıtlarla ilgili işlemlerden damga vergisi ve harç alınması söz konusu olamayacaktır. 2016/18 sayılı genelge
Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin pay devir sözleşmeleri ile pay devrine ilişkin yönetim kurulu kararlarından harç ve damga vergisi alınmayacaktır. 2016/93 sayılı genel yazı
Hukuk 7930
Ankara, 1.6.2005
Özü: Limited şirket hisse devri ve hisse devrinin feshi işlemlerinde harç uygulaması hk.
G E N E L G E
(19)
........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA
........................ NOTERLİĞİNE
Maliye Bakanlığına gönderilen muhtelif yazılarımızda;
1- Limited şirket hisse devrinin feshinde harç matrahı
2- 5035 sayılı Kanun ile 488 ve 492 sayılı Kanunlarda şirket kuruluşu, süre uzatımı, sermaye artırımı, devir, birleşme, bölünme ve nevi değişikliği ile ilgili olarak harç ve damga vergisi istisnası yönünden yapılan değişiklikler paralelinde;
a) Anonim ve limited şirket hisse devirlerinde damga vergisi ve harç uygulaması,
b) Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş mukaveleleri, sermaye artırımı ve süre uzatım kararları ile bu şirketlerin devir, birleşme, bölünme ve nevi değişikliklerinde düzenlenen suretlerde damga vergisi ve harç uygulaması,
c) Şirket kuruluşu, sermaye artırımı ve süre uzatımı ile devir, birleşme, bölünme ve nevi değişikliklerinin bildirilmesi,
hususlarında Bakanlıkları görüşü talep edilmiştir.
Maliye Bakanlığından alınan yazılarda ise;
- Limited şirket hisse devirlerinin feshine ilişkin nispi harcın matrahı,
- Limited şirketlerde hisse devrine ilişkin işlemlerde harç mükellefiyeti veya muafiyeti,
hususlarında bir görüş bildirilmemiştir.
Bunun üzerine, Maliye Bakanlığına gönderilen müteakip yazımızla limited şirketlerde ortak dışına yapılan hisse devirlerinin feshinde harç matrahı ile yine limited şirket hisse devirlerinde harç istisnası uygulanıp uygulanamayacağı hususlarındaki Bakanlık görüşünün noterliklere duyurulmak üzere Birliğimize bildirilmesi talep edilmiştir.
Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden alınan ve Yönetim Kurulumuzun 25.05.2005 günlü toplantısında görüşülen 09.05.2005 günlü ve 20336 sayılı yazıda
"Bilindiği üzere, 2.1.2004 tarih ve 25334 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5035 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle değişik 492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin son fıkrasında, anonim, eshamlı komandit, limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslar arası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin harca tabi tutulmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Limited şirket hisselerinin devrine ilişkin olarak düzenlenen hisse devir senetleri, şirket sözleşmesini değiştiren bir belge olduğundan, şirket hissesini devralan şahsın devirden önce şirkete ortak olup olmadığı dikkate alınarak, devreden için devredilen miktar üzerinden, pay devralmak suretiyle şirkete yeni giren ortaklar için şirketin ortağı ise devir konusu miktar üzerinden şirket ortağı değilse şirket sermayesinin tamamı üzerinden, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 fıkrasına göre beher imza için binde 0,90 nispi harca tabi tutulması gerekmektedir.
Bu nedenle, 5035 sayılı Kanun ile getirilen anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemlere ilişkin istisna hükmünün hisse devir işlemlerini kapsamadığından dolayı limited şirket hisse devir işlemlerinde 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinde yer alan istisna hükmünün uygulanması mümkün değildir.
Diğer taraftan, limited şirket hisse devir sözleşmesinin noterde feshi sırasında düzenlenen fesihnamenin, feshi kim talep etmiş ise talep edenin daha önce yapılan devir işleminin değeri üzerinden harç tahsil edilmesi gerekir." denilmektedir.
Maliye Bakanlığının 05.07.2004 günlü ve 31594 sayılı yazısında;
".......anonim, eshamlı, komandit ve limited şirketlerin kuruluş mukavelenameleri, sermaye artırımı ve süre uzatımlarına ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmiş ve bunlarla ilgili suretlerden de vergi alınması mümkün bulunmamaktadır.
....şirket kuruluşu, sermaye artırımı, süre uzatımı, devir, birleşme, bölünme ve nev'i değişikliklerinin, işlemi yapan noter tarafından vergi dairesine bildirilmesinin sadece vergi güvenliği amacıyla değil, mükelleflerin hukuki durumlarındaki değişiklikleri en kısa sürede öğrenmek, takip ve tahsilat işlemlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesine de matuf olabilmesi olarak düşünüldüğünden bu bildirimlerin yapılmasına devam edilmesi gerekmektedir" şeklindeki görüş, bu konudaki muafiyet uygulamasına rağmen aynen muhafaza edilmiş bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen görüşler çerçevesinde;
1- Limited şirket hisse devirlerinde mevcut uygulama gereğince harç alınmasına devam edilmesi icabeder.
2- Limited şirket hisse devirlerinin feshinde nispi harcın matrahı fesih işlemini talep eden tarafın ilk işlemde harç ödemek durumunda olduğu işlem değeri olacaktır. Yani devir ortak içi ise fesih işleminde harç matrahı devir konusu hissenin devir bedeli olacaktır. Devir ortak dışına yapılmış ise fesih talebini hisse alarak şirkete ortak olmayı düşünen tarafın yapması halinde nispi harcın matrahı şirket sermayesi olacaktır.
3- Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin şirket kuruluşu, sermaye artırımı ve süre uzatımı işlemlerinde düzenlenen kağıtlara getirilen damga vergisi istisnasının işlem asıllarından çıkarılan suretlere de uygulanması gerekmektedir.
Bakanlık görüşünde bu şirketlerin damga vergisinden istisna edilen devir, birleşme, bölünme ve nev'i değişikliği işlemlerine çıkarılan suretlerle ilgili bir tespit bulunmamakla birlikte bu suretlerin de damga vergisinden istisna edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
4- 2003/40 sayılı genelgemizde de belirtildiği üzere şirket kuruluşu, sermaye artırımı, süre uzatımı, devir, birleşme, bölünme ve nev'i değişikliklerinin, işlemi yapan noter tarafından vergi dairesine bildirilmesi uygulamasına devam edilmesi icabetmektedir.
5- Yine Bakanlık görüşü gereğince;
a) Anonim şirket hisse devirlerinde düzenlenen mukavelelerden binde 7,5 nispetinde damga vergisi tahsil edilmesi uygulaması aynen devam etmektedir.
b) Bakanlık görüşüne dayanılarak yayımlanan 2004/20 sayılı genelgemizle limited şirket hisse devrinde düzenlenen kağıtlardan damga vergisi tahsil edilmemesi gerektiği bildirilmiştir.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.
Saygılarımla.
BAŞKAN
Hasan YENİ
(İstanbul 28.Noteri)