2002/3 sayılı genelge ile birlikte değerlendirilmelidir.

---

Ankara,  3.10.2003

Özü: Yabancı bir kollektif şirketin ana mukavelesinin Türkiye’ de tercüme ettirilmesinde damga vergisi hk.

 

G E N E L G E

( 35 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           İLGİ: a) 12.03.1993 günlü ve Gen.Sek. 3408 (1993/21) sayılı,

                    b) 31.01.2002 günlü ve Hukuk 1823  (2002/3) sayılı genelgelerimiz.

 

           Bir noterliğimizden alınan yazıda 1993/21 ve 2002/3 sayılı Birliğimiz genelgelerine atfen; yabancı bir sermaye şirketinin ana mukavelesinin Türkiye’ de notere tercüme ettirilmesi sırasında damga vergisi alınmamasına dair uygulamanın, hakkaniyet açısından kollektif şirket mukavelelerinde de uygulanması gerektiği hakkındaki görüş talebi Maliye Bakanlığına intikal ettirilmiştir.

Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 22.09.2003 günlü toplantısında görüşülen 17.07.2003 günlü ve 31121 sayılı yazıda, “İlgide kayıtlı yazınızda, yabancı bir kollektif şirket ana mukavelesinin Türkiye’ de noterlikte tercüme işlemine tabi tutulması durumunda ihtiva ettiği değer üzerinden binde 7,5 nispetinde damga vergisi tahsil edilmesi gerektiği belirtilerek, konuya ilişkin Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi talep edilmektedir.

 

Anılan konu ile ilgili olarak Adalet Bakanlığı (Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü) ile yapılan yazışma neticesinde alınan cevabi yazıda, “Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1/3. maddesinde “Yabancı memleketlerde Türkiye’ deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar, Türkiye’ de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulur.” hükmü getirilmiştir.

 

Damga Vergisi Kanununun 18/1. maddesinde “Anonim, kooperatif, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenameleriyle, ikmalen vergi ve ceza tarhına konu teşkil eden kağıtların Damga Vergisi makbuz karşılığında da ödenebilir.” denilirken 22/a. Maddesinde de “Anonim, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenamelerinin veya bunların süre uzatmaları hakkındaki kararlarının tescil ve ilanı tarihinden itibaren üç ay içinde” denilmek suretiyle verginin ödenebileceği süre konusunda hüküm düzenlenmiştir.

 

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan ve sermaye şirketi olma özelliği taşıyan anonim, eshamlı komandit ve limited şirketler, Damga Vergisi Kanununun 18/1. maddesi gereği damga vergisini makbuz mukabili ödeme imkanına sahip bulunmaktadırlar. Buna karşılık adi şirket, kollektif şirket ve adi komandit şirketlerin şirket sözleşmelerinin damga vergisi pul yapıştırılması suretiyle ödenmesi gerekmektedir.

 

Mükelleflerin şirket sözleşmesinin vergisinin ödenmesinde tercih edecekleri yöntem, verginin ödenme zamanı açısından farklılık yaratacaktır. Şöyle ki; Damga  Vergisi  Kanununun  22/a  maddesi  gereğince  makbuz karşılığı ödemelerde damga vergisi şirket sözleşmesinin tescil ve ilanından itibaren 3 ay

içinde ödenebilecekken kollektif şirketler Damga Vergisi Kanununun 18/1. maddesindeki düzenlemeden yararlanamayacaklarından, Damga Vergisi Kanununun 20. maddesinde belirlenen “Damga pullarının kağıdın düzenleme anında yapıştırılması mecburidir.” hükmü gereğince vergiye konu kağıdın düzenleme anında damga vergisinin ödenmesi söz konusu olacaktır.

 

Yukarıda açıklanan kanuni düzenlemeler Kollektif şirket ana sözleşmesinin düzenlenmesinden alınacak vergiye ilişkin hususlardır. Kuruluşunu yurtdışında tamamlamış, ortakları yabancılardan oluşan yabancı kollektif şirket ana sözleşmesinin Türkiye’ de damga vergisine tabi tutulması, vergiyi doğuran olay açısından değerlendirildiğinde söz konusu olamayacaktır.

 

Bu itibarla;

Türkiye’ de şube açmak üzere resmi dairelere ibraz edilmek için tercüme edilen yabancı kollektif şirket ana sözleşmesi, söz konusu şube açısından düzenlenen yeni bir sözleşme olmadığından, yapılan tercüme işleminin damga vergisine tabi olmamasının, aynı şekilde şube açmak dışındaki sair sebeplerle ana sözleşmenin tercüme edilmesi durumunda da tercüme işlemi sırasında damga vergisi alınmamasının uygun olacağı düşünülmektedir.”denilmektedir.

 

Buna göre, yabancı bir kollektif şirket ana mukavelesinin Türkiye’ de noterlikte tercüme işlemine konu olması durumunda ihtiva ettiği değer üzerinden binde 7,5 nispetinde damga vergisine tabi tutulması mümkün bulunmamaktadır.” şeklinde görüş bildirilmiştir.

 

           Bakanlık yazısındaki prensipler çerçevesinde, yabancı bir kollektif şirket ana mukavelesinin Türkiye’ de noterlikte tercüme işlemine tabi tutulması durumunda sermaye şirketlerinde olduğu gibi damga vergisi alınması mümkün bulunmamaktadır.

 

           Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                              Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

---