1994-17 sayılı genelge
Dizin
1996/46 sayılı genelge ile birlikte değerlendirilmelidir.
ANKARA, 25.2.1994
özü : Bazı işlem tercümeleri Hk.
GENELGE 17
Bir sorumuz üzerine Maliye Bakanlığından gönderilen 8.2.1994 tarih ve 7906 sayılı yazıda:
"Bilindiği üzere 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 nci maddesinde bu kanuna ekli 1 sayılı tabloda yazılı kağıtlar damga vergisine tabidir.
Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalanmak ve imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade eder.
Yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar, Türkiye'de Resmi Dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulur hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan beyan açıklama, bildirme demek olup, bildiri veya açıklayıcı belge şeklinde düzenlenen kağıtlara beyanname denilmektedir.
Yazınız ekinde gönderilen (liman ve Resmi Dairelere) başlığını taşıyan kağıt mahiyeti itibariyle beyanname niteliğindedir. 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun makbuzlar ve diğer kağıtlar bölümünün 2/b-4 ncü fıkrasında, Resmi Dairelere verilen diğer beyannamelerin 1400.-TL. maktu damga vergisine tabi tutulması gerektiği bildirilmiştir.
Buna göre yurtdışında düzenlenen kağıdın, Türkiye'de 488 sayılı Kanunun 8 nci maddesinde tarifi yapılan Resmi Dairelere ibraz edilmesi halinde yukarıda sözü edilen fıkra gereğince maktu damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Ancak, noterler 488 sayılı Kanunda tarifi yapılan Resmi Dairelerin kapsamı dışında kaldığından, yabancı memlekette düzenlenen kağıtların tercümesinin yapılması için notere getirilmesi ibraz kapsamında mütalaa edilmemektedir.
Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde 2 sayılı tarifede yazılı değer ve ağırlık esastır.
Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nev'i mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları hakkında bu hüküm uygulanmaz denilmiştir.
Anılan maddede menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehin işlemlerini kapsayan her nev'i mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Yazınız ekinde yer alan ve noterliğe sadece tercümesinin yapılması için getirilen kağıt 42 nci maddeye göre değer gösterilmesi zorunluluğuna tabi olmadığı gibi bu kağıt imza ve mühür tasdikine de mevzu teşkil etmemektedir.
Öte yandan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 2 sayılı tarifenin maktu harçlar bölümünün suretler ve tercümeler başlıklı 5 nci fıkrasının b bendinde tercüme suretleri ve yabancı dille yazılmış kağıtların suretleri ve tercümelerinin beher sayfasından alınacak harç miktarı belirtilmiştir.
İncelenmesinden de görüleceği gibi noterliklerde imza ve mühür tasdiki söz konusu olmaksızın herhangi bir kağıdın tercümesinin yapılması işleminin, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 2 sayılı tarifenin Il-5lb fıkrası hükmüne göre tercüme harcına tabi tutulması gerekmektedir.
Buna göre Başkanlığınızdan alınan yazı ekindeki, belli bir tarihe kadar belli limanlar için tarifeye bağlanan navlun bedelini belirten belgenin noterliklerde yapılacak tercümesinin yukarıda belirtilen kanun hükümleri uyarınca maktu harca tabi tutulması icap eder." denilmektedir.
Mütalaaya konu işlem örneği ilişikte bilgilerine sunulmuştur. Gereğini rica ederim. Saygılarımla,
Türkiye Noterler Birliği
BAŞKANI
M. Muhsin BILGE
(Beyoğlu 23. Noteri)