ÖNERİLER LİSTESİ - ALİ ALTINER - NOTER

 

1.Cilbentlerinin sonlarının onaysız olduğu ,cilbentlerde dil ile iş kağıdının yapıştığı yerlerin mühürsüz olduğu. (Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 56/2. Madde uyarınca ) bazı işlemlerin B yerine A cilbendine yerleştirildiği göze çarpmıştır. Arşiv Yönetmeliği uyarınca iş kağıtlarının özel cilbent gruplarına konulması

2.Noterlik dairesinde kullanılan ,demirbaş defterine kayıtlı mühür ve kaşe örneklerinin deftere basılmadığının görüldüğü. ( Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 55/2 Maddesi gereğince )

3.Fotoğraf yapıştırılması gerekli olan işlem kağıtlarında fotoğrafın üzerine ve evrakta yevmiye numaralarının üzerine soğuk damganın uygulanmasının gerektiği.

4.Bilgisayarda tutulan yevmiye defterlerinin ciltlettirilmediği ( Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 47.maddesi uyarınca.

5.Yevmiye nolu işlemlerde noter veya yetkili katibin imzasının bulunmadığı ,          

sıra nolu cilbentlerin bir kısmı veya tamamında işlem makbuzlarının imzasız ve mühürsüz bırakıldığı .( Noterlik Kanunu Yönetmeliği 23 ve 56 maddesi. )

6.İncelenen B cilbendindeki işlemlerde ilgilinin imzasının alınması ve kaç suret olarak düzenlenip verildiğinin iş kağıdında gösterilmesi .( Örnek verme işlemlerinde Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. Maddesi ne uygun şekilde hareket edilmesi.)

7. Noter katiplerinin personel sicil defterinde gerekli bilgilerin güncellenmediği

noterlikten ayrılış ve yeni girişlerin işlenmediği izlenmiştir. (Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 54. Maddesi uyarınca personel sicil ve izin defterinde gerekli özenin gösterilmesi ). ( Personelin kimlik bilgileri, işe giriş çıkış tarihleri ücret ve üzerindeki değişiklikler; görevleri, varsa disiplin cezaları, geldiği iş yeri, sicil numarası v.s )

8.Kadro değişikliğine rağmen kurulan arşiv ve imha komisyonunun yenilenmediği göze çarpmıştır.(Noter Daireleri Arşiv Yönetmeliğinin 7. Maddesi gereğince 1 . ve 2. Sınıf noterliklerde komisyonun noterin başkanlığında başkatip ile bir imza yetkilisi o, yoksa noterin görevlendireceğini personelin katılmasıyla tasnif, ayıklama ve imha işlemlerinin yapılması )

9. Yabancı dildeki kağıdın örneği verilmesi istenirse evvelce tercüme edilir. Sonra bu bölüm hükümlerine göre örnek çıkarılarak her örneğe tercümesi iliştirilir ve bu yolla şerh verilir . ( Noterlik Kanunu madde 99 )

Yabancı dilden Türkçeye tercümelerde ilgililerin talebi bulunmadığı halde evrak

asıllarının fotokopilerinin iş kağıtlarına eklendiği ve bunlardan çevirme ücreti dışında karşılaştırma ya da yazı ücreti değerli kağıt bedeli alınarak masrafın gereksiz olarak çoğaltıldığı (Noterlik Kanunu 103)

10. . Sayılı düzenleme vasfındaki işlemlerde irade beyanının noter tarafından alındığı yazıldığı halde başkatip veya imzaya yetkili katip tarafından imzalandığı ( bu suretle işlemlerin hukuki vasıflarının tartışılır hale gelebileceğini )

11..Yevmiye sayılı limitet veya Anonim şirket kurulumuna ilişkin sözleşmelerin ilgili vergi dairesine bildirilmesi ( 2 seri nolu damga vergisi genel tebliği ile verginin süresinde ödenmesini sağlamak için 1 ay içinde noterler tarafından kurulan şirketlerin unvanlarının işyeri merkezlerinin kurucularının sermayelerini de gösterir bir cetvel halinde ilgili vergi dairesine veya mal müdürlüklerine bildirilmesi gerekir

12.. Yevmiye sayılı f inansal kira sözleşmeleri üzerine tescil edildiği defter ve sıra numarasının değişik yazılmadığı gözlenmiştir. (Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 23/4 maddesi.)

13 Noterin izin raporu veya mazereti söz konusu olmadığı halde dairede düzenlenen... C3, C2, B4 sıra nolu cilbentlerin tamamının başkatip veya imzaya yetkili katip tarafından imzalandığı belirlenmiştir. ( Noterlik Kanunu 35. Maddesine göre Noterlik görevinin bizzat noter tarafından yapılmasının asıl olduğunun nazara alınması iş kağıdın noter tarafından imzalanmasının usul edinilmesi.

14 . . İşlemlerde daktilo ile yapılan çıktının imzasız bırakıldığı müşahede edilmiştir. (Noterlik Kanununun 81/1 maddesi gereği bu kabil ilavelerin noter onayı ile birlikte ilgilinin imzasını da taşıması halinde muteber olabileceğinin bilinmesi.

15..Yevmiye sayılı işlemler dairede düzenleneceği belirtilmesine rağmen her

bir işlem için yol ücreti alındığı görülmüştür. (Noterlik Kanunu 83.madde uyarınca daire dışında işlem yapılması halinde sebebinin iş kağıdında belirtilmesinin zorunlu olduğu, dairede yapılan işlemlerde ise yol ücretinin alınamayacağı .)

16. Noterlik dairesine ilişkin düzenlenen kira mukavelesinin damga vergisinin

yatırılmadığı gözlenmiş, noksanlık tamamlattırılmıştır.

17. İmza ve parmak izlerinin (hangi parmağa ait olduğunun ) mukayeseye imkan verecek derecede belirgin olarak tespit edilmesi ( Noterlik Kanunu 75. Madde )

18. İşlemlerde eşin kefil olabilmesi için diğer eş tarafından verilen muvafakatlerin tanzimi sırasında tarafların evli olup olmadığının araştırılmayıp, iş kağıtlarına müstenidat olarak eklenmediği ( TNB 2012/19 sayılı genelge)

19.Süreli vekaletnamelerde sürenin yalnız rakamla belirtildiği, ayrıca yazı ile vurgulanmadığı ( yalnız rakamla belirtilen sürelerde kazıntı, silinti, ekleme olabileceği hakkında.

GİDERLER İLE İLGİLİ

Muvazene defterinin yapılan kontrolünde, Gelir Vergisi Kanunu nun 68. Maddesinde sayılan giderler arasında yer almayan serbest meslek Faaliyeti ile ilgili olmayan şahsi kullanım ve tüketime yönelik olduğu kanaati uyandıran harcamalar

A  İzinli, raporlu olduğu dönemlerde kullandığı akaryakıt, görevli olduğu dönemlerde başka il ve ilçelerden akaryakıt alımı,

B  Noterlik faaliyeti ve kapsamı ile mütenasip olmayan fazla akaryakıt gideri.

Temizlik gideri

C  SGK prim kesintileri işveren hissesinde 5510 sayılı kanundan doğan indirimlerin (%5) düşülmeden gider yazıldığı

D  Raporlu izinli olduğu dönemlerde muhtelif şahsi tüketime yönelik yemek bedeli ve muhtelif gıda maddeleri. 80.Tl çiçek gideri,

HARÇ DAMGA

1 Yevmiye sayılı bir kısım hizmet sözleşmelerinde, işveren ve personel arasında

ve mesul müdürlük sözleşmelerinde harç ve damga vergisine tabi tutulduğu müzahede edilmiştir. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü 13.09.1996 tarih ve 42983 görüşlerinde 4857 sayılı iş kanununun 2. Maddesine göre bir hizmet akdine dayanılarak bir ücret karşılığında çalışan işçi ile işverenin yapacağı hizmet sözleşmelerinin damga vergisi ile her türlü resim ve harçtan muaf tutulduğunun nazara alınması

2.Yevmiye sayılı bir kısım işlemlerde KDV matrah dahil edilmek üzere harç ve

damga vergisi alındığı TNB. 1997/3 sayılı genelgesi izah edildiği gibi harç ve damga vergisinin izin bedeli üzerinden hesaplanması KDV dahil edilmiş ise, KDV düşüldükten sonraki matrah üzerinden harç ve damga vergisinin tahsil edilmesi

3. yevmiye sayılı bankaların kredi alacağına ilişkin çekilen ihtarnamelerden harç alındığı ( TNB nin 2008/7 sayılı genelgesinde belirtildiği üzere bankaların kredi alacağına ilişkin ödemede gecikme olmasından dolayı alacağın tahsiline yönelik ihtarnamelerin harç istisnası uygulamasına dahil olduğunun bilinmesi.

Ayrıca kredi borcunun ödenmesi talebi yanında karşılıksız çek bedeli veya çek karnesinin iadesini içeren VE hesap özeti şeklindeki ihtarnamelerden harç alınması gerektiği.

4.Borç ve rehin sözleşmelerinde Tebliği harcının alınmadığı ,( Nispi harç ve

damganın yanında tebliği edilecek ise veznede muhatap girilerek tebliğ harcının alınması

5.Yevmiye sayılı işlemlerde imza sayısının sehven eksik girilmesi ( Birden ziyade kimseler bir kağıda imza atıyorsa her birinden imza ettikleri kısım için ayrı ayrı harç alınır. ( Harçlar kanununun 44. Maddesi son fıkrası )

6. İkişer imzalı bir muhataplı rehin ve yediemin sözleşmelerinin beraber yapıldığı işlemlerde ( birbiri ile ilgisiz sayılıp biri diğerin yerine geçmediğinden bunların ayrı ayrı harç ve damga vergisine tabi tutulması ( muhatap var ise tebliğ harcı alınması ( TNB 1990/77 sayılı genelge de izah edilen Maliye Bakanlığı GGM . 05/11/1990 tarih ve 101511 sayılı mütelası .

7.Muristen kalan ( araç  menkul mal ) miras hak ve hissesinden feragate ilişkin değersiz işlemde 52.40 TL. Maktu harç yerine bir imza harcı alındığı

TNB ' nin 25.10.2013 tarih ve 106 Genel yazısı uyarınca 1995/68 sayılı birlik genelgesi ve 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 2 sayılı tarifenin 11/11. Bendinde de açıkça belirtildiği gibi miras yolu ile intikal eden menkul ya da gayrimenkuller üzerindeki miras hisselerinin mirasçılardan biri lehine feragat edilmesi nedeniyle noterliklerde onaylanan feragatnamelerde imza sayısı dikkate alınmadan maktu harç tahsil edilmesi gerektiği

8. ( Kat karşılığı ) arsa payı karşılığı inşaat mukavelesinde emlak değeri 48.000 TL, teminat değeri 100.000 EURO ve şarta bağlı 100.000 TL. Cezai şart içeren sözleşmede yüksek olup harca esas alınması gereken teminat tutarı yerine emlak bedelinin girilmesi nedeniyle eksik harç ve damga vergisi alınmıştır.

9.İki imzalı 35.570, TL . Emlak rayiç bedeli sözleşmede süresinde teslim edilmemesi halinde 6 daire bir dükkan için ayda 6.000 TL. bir yılık toplam 72.000 TL. Gecikme cezası ödeneceğini öngören kat karşılığı inşaat mukavelesinde harç doğru alınmakla birlikte belirsiz olan 72.000 TL gecikme cezasının esas alınması sonucu 293,45 tl. Yerine 300,54 TL. Ziyadesiyle 594,00 TL. Damga vergisi alınması.

10. Emlak rayiş bedel ve müteahhidin arsa sahibine ayrıca vereceği bedeli içeren iki imzalı sözleşmede matrahın her ikisinin toplamı olması gerekirken emlak rayiş bedelden harç ve damga alındığı görülmüştür.

11. Tek imzalı 10.000 TL. bedelli iki muhataba tebliğ olunan faktöring şirketi lehine düzenlenen temlik sözleşmesinden harç istisnası bulunmadığı halde tebliğ harcı dahil eksik harç alındığı TNB ' nin 2007/5 sayılı genelgesinde " faktöring şirketlerinin müşterileriyle yaptıkları faktöring sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin olarak düzenlenen diğer kağıtların damga vergisinden istisna olacağı hükmüne yer verilmekle birlikte harçtan istisna edildiklerine dair herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.

12. Tek imzalı iki muhataplı 96.000 TL. Bedelli krediden doğmuş ve doğacak her türlü borçların teminatını teşkil etmek üzere banka lehine yapılan temliknamede muaf olmasına rağmen tebliğ harcı hariç 788,04 harç alındığı. TNB nin 2004/14, 2007/39 sayılı genelgeleri ile Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı nın 06.07.2007 tarih ve DV  18/20072 krediler sayılı sirküler uyarınca banka lehine yapılan temliklerin kullandırılan krediye ilişkin olması durumunda harç ve damgadan muaf olduğunun akıldan çıkarılır.

13 . İki imzalı 1.000 TL. Bedelli müteahhitlik sözleşmesinde matrahın emlak rayiş değeri olan 36.000 TL nin kabulüyle fazla harç ve damga vergisi alındığı.

14. Temlik verenin , temlik alan bankanın .... Şubesi ile imzaladığı 24.01.2011 tarihli kredi sözleşmesi ile sınırlı olmaksızın, temlik alan bankanın merkez ve şubeleri ile yapmış olduğu ve ilerde yapacağı kambiyo senetlerin ıskonto ve iştirasında, namına açılmış ve açılacak borçlu ve alacaklı cari hesaplarından 3. Şahıslar hitaben verilmiş ve verilecek teminat kefalet mektuplarından ve sair sebeplerden doğmuş ve doğacak borçları karşılamak üzere temlik verenin her türlü borçlarının teminatıdır. Şeklinde düzenlenip kredi dışındaki borçları da kapsayan temliknameler muafiyet kapsamı dışında olduğunun unutulmaması

15.2 imzalı 15 yıl süreli işyeri kira sözleşmesinde matrah hesabında artırımında dikkate alınarak hesaplanması gerektiği ve yine örnek tasdiki için getirilen iki nüsha 1 yıl süreli kira sözleşmesinde harç doğru alınmakla birlikte damga vergisinin eksik alındığı

16 . Arsa payı karşılığı inşaat ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinde dairelerin paylaşımını düzenleyen maddesi 15 daireden 5 daire verilecek iken tadilde 7 tanesinin arsa sahibine verileceği belirtilerek düzenlenen iki imzalı sözleşmede inşaata ait dairelerden paylaşımı hakkında değişikliğe gidilmiş olması ek sözleşmeye yeni bir sözleşme mahiyeti kazandıracağından ve yeni sözleşmede ayrı bir değer belirtilmediğinden önceki akitte değer olarak belirtilen meblağ üzerinden nispi harç ve damga vergisinin alınması gerektiğinin bilinmesi

 

Netice itibariyle ilgililerin işlemlerini yaparken kimlik ve belgelerini inceleyerek (vekaletname, imza beyanı, örnek tasdiki. Araç satışı v.s gibi) işlemleri ilgilileri bekletmeksizin yapabiliriz. Fakat değer içeren Taahhütname, temlikname, rehin, kira, arsa payı karşılığı inşaat ve gayrimenkul satım vaadi sözleşmesi ve her türlü sözleşmeleri düzenlerken sözleşme içeriğinin iyi bir şekilde okunarak harç ve damga vergisine esas matrahın belirlenmesinin çok önemli olduğunu, bu tür işlemleri diğer işlemler gibi hızla yapma lüksümüzün olmadığı bu denetimlerde tekrar ortaya çıkmıştır.

 

Mesleğimizin itibarını en üst düzeyde tutmamız için noterlik dairemiz ve mesleğimizle barışık olmamız, görev ve sorumluluğumuzun bu olduğunu unutmamamız gerektiğini düşünüyorum.

Sayın meslektaşlarım Öneriler listesini okurken, bu tür ve benzeri önerilerin birçoğunun hepimizin noterliğinde olabileceğinin unutulmamasını diliyorum.

 

Ali Altıner - Noter