HAZIRLIK- BİLGİ EDİNME AŞAMASI
Örnek verme işlemi, Noterlik Kanununun 90 - 99. maddeleri arasında ve Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 94. maddesinde ve Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95.maddesinde düzenlenmiştir.
İlgilinin kimlik tesbiti yapılmaz, ayırt etme yeteneği varsa, ilgilinin yaşı, işlem yapabilme ehliyeti, okur-yazar olup olmadığı araştırılmaz. |
İbraz edilen belgenin örneğinin çıkartılarak altına "ibraz edilenin aynıdır" ibaresini kapsayan bir şerh konulmasına İbrazdan örnek çıkarma denir.
Veraset ilamının noterliğe ibraz edilmesi kaydıyla, mirasçıların herhangi birisi örnek alabilir.
İbraz olunan belgenin örneği ilgili tarafından dışarıda da çıkartılıp, onama için noterliğe ibraz olunabilir.
Bu takdirde örnek ile asıl belgenin içeriği kontrol edilir. (karşılaştırılır) Asıl ve örneğin birbirine uygunluğu şerhte belirtilir.
Örneklerde belgenin belirli bir kısmının örneği de, ilgilinin isteği üzerine çıkartılabilir. Bu takdirde bu husus onama şerhinde açıkça yazılır.
Bu şerhte, belgenin usulüne veya amacına uygun düzenlenip düzenlenmediği hususu belirtilmez.
Öncelikle tasdiki istenilen belgenin içeriği okunmalıdır, Belgenin kanunlara, ahlak ve adaba aykırı bilgiler, kayıtlar görüntüler içermemesi, belgenin içeriğinde suç teşkil eden ifade ve yazılar bulunmaması, hakaret, tehdit vs. gibi dava konusu olabilecek bir beyan veya ifadeler içermemesi gerekir.
Belge dikkatlice incelenmeli, mühür ve soğuk damganın varlığı ve doğruluğu ve ilgili kuruma ait olduğu tesbit edilmelidir. Belgede, tahrifat, silinti, kazıntı, yırtık vs. varsa belgeyi veren kurumun müdür veya müd. Yardımcılarından birisine ait "kayıtlarımıza uygundur" şerhi alınmalıdır.
Bu şerhte, sadece imzanın varlığı ile yetinilmemeli, tarih, mühür, imzalayan müdür veya müdür yardımcısının isim ve soy isim kaşesini de aramalıyız, eksikse tamamlattırmalı, ilgiliyi kuruma gönderirken, belgede bunların olması gerektiği hakkında uyarıda bulunmalıyız.
Başkalarına ait kimlikten, sürücü belgesinden ve buna benzer belgelerden örnek alınıp, kötü amaçlı kullanılabileceği de göz önüne alınarak,
Mevzuata aykırı içeriği olmadığından emin olduğumuz ibraz edilen belgeyle ilgilinin ilişkisini araştırma ve soruşturma yükümlülüğümüz yoktur, örneğe ibraz edenin imzasını alırken kimliğine bakmamız adının ve soyadının T.C. kimlik numarasının doğru olup olmadığını kontrol etmemiz yeterlidir.
İbraz edilen belgenin fotokopi çekiminden sonra, talebe uygun ibrazdan örnek kaşesi ile veya Noterlik Bilgi sisteminden örnek onay şerhi işlemin arkasına yazdırılır.
İşlem örneği mühürlenip, imzalandıktan, tarih ve noterlik kaşesi basıldıktan sonra, Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesi gereğince; dairede saklanacak nüshaya “ibraz ettiğim aslına uygundur” şerhinin yazılması ve bu şerhin altına ilgilinin veya belgeyi ibraz edenin, Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, ilgilinin el yazısı ile yazdırıldıktan sonra, ilgiliye veya belgeyi ibraz edene (küçüğün annesi, babası kardeşi, şirketin elemanı, avukatın stajyeri veya katibi olabilir.) (Noterlik Kanunu 97. maddesinin 1. fıkrası gereğince) imzalatılır, ücreti alınmak üzere vezneye gönderilir. |
Noterlikte yapılmış bir işlemin örneğinin çıkartılıp, aslına uygunluğu tasdik edildikten sonra işlemde imzası olan ilgilisine veya ilgilinin örnek alma yetkisi olan vekiline veya ilgilinin mirasçılarına veya örnek isteme yetkisine sahip olanlara verilmesine, Daireden örnek verme denir. 1-Noterlik işlemlerinden örnek alabilecek kişi ve kurumlar:
Noterlik Kanununun 94. maddesinin 1. fıkrası, aslı Noterlikteki ciltbentte bulunan işlemden (daireden) örnek istenmesi) halinde göz önüne alınmalıdır. Noterlik Kanununun 96. maddesi “Belirli bir kısmın örneğini vermek” başlıklı “İlgili, getirdiği her çeşit kâğıdın tamamının veya bir kısmının örneğinin çıkarılmasını istediği takdirde, noter aslındaki şekli korumak şartı ile tamamını veya istenilen kısmı aynen yazar ve iş sahibine istediği kadar örnek verir” şeklindedir. Ayrıca Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesinde ibrazdan örnek çıkarma; “ilgili tarafından ibraz edilip, örneğin çıkartılması ve onaylanması istenilen bir belgenin usulünce örneğinin çıkartılarak verilmesi” olarak ifade edilmiştir. Yönetmeliğin aynı maddesinde; ibrazdan örneklerin altına (ibraz edilenin aynıdır) ibaresini kapsayan bir şerh konulacağı ve örneklerden bir nüshasının noter dairesinde saklanacağı hükme bağlanmıştır. Aynı maddede her ne suretle olursa olsun çıkartılan örneklerde belgenin belirli bir kısmının örneğinin de ilgilinin isteği üzerine çıkartılabileceği de hükme bağlanmıştır. 24 Sayılı Birleştirilmiş Genelge Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesi b - Daireden örnek: O noterlikte yapılmış bir işlemin ilgilisinin isteği üzerine yeteri kadar örneği çıkartılıp aslına uygunluğu onaylandıktan sonra ilgiliye verilmesine, daireden örnek verme denir. Ciltbentde saklı işlemin örneği istenilenden bir fazla çıkarılır, bunların altına (işbu örnek dairede saklı.................. tarih ve ............. yevmiye no.lu aslının veya nüshasının aynıdır) şerhi konur. Bu şerhin altına noterlik mühürü basılarak, yetkili tarafından imza edilir. Örneğin birinci sayfasının baştarafına (örnektir) damgası basılır veya yazı ile (örnektir) ibaresi yazılır ve örneğe o günkü tarih ile yeni yevmiye numarası konur. Fazla çıkarılan nüsha dairede saklanır. Noterlik Kanunu 72 maddesinin 2. fıkrasına göre; İlgili, belgelendirme isteminde bulunan gerçek veya tüzel kişidir. Yani vekaletnamede vekaleti veren, muvafakatnamede muvafakat eden, kefaletnamede kefil, taahhütnamede taahhüt eden, varsa taahhüdü kabul eden, sözleşmelerde de taraflardan birisidir. Kısaca ilgili noterlik işleminde imzası bulunanlardır.
Vekaletnamede vekil, ihtarnamede muhatap, Azilnamede vekil (azil edilen), istifanamede istifa eden, ilgili değildir. Çünkü işlemde imzaları yoktur.
İşlemde imzası olan, noter, imzaya yetkili noterlik personeli, tanık, bilirkişi, tercüman işlemin ilgilisi sayılmaz.
Ancak; vekaletname içeriğinde, örnek alacağı konusunda vekile yetki verilmişse, tasdikli örneğini alabilir.
Dairede aslı veya sureti bulunan bir işlemin örneği talep edildiğinde, talep edilen tasdikli örnek sayısından bir fazla fotokopi çekilmesi gerekir.
Dairedeki bir işlemin belirli bir kısmının örneği de ilgilinin isteği üzerine çıkartılabilir. Bu husus, örneğe açıkça yazılır.
Tasdik edilecek bütün suretlere "Bu örneğin dairede saklı ( ) tarih ve ( ) yevmiye nolu aslının (veya sureti istenirse suretinin) aynısı olduğuna ilişkin daireden örnek kaşesi basılır. veya Noterlik Bilgi Sisteminden işlemin arka sayfasına, onay şerhi yazdırılır. İşlemin arka sayfası boş değilse, boş bir sayfaya onay şerhi yazdırılıp fotokopilere zımbalanır. Tüm nüshalar mühürlenip imzalanır. Tarih ve noterlik kaşesi basılır.
Sadece; Noterlikteki işlemin boş bir yerine, ( ) adet suretini aldım kaşesi basılır.
Kaşenin altına da, ilgilinin veya belgeyi isteyenin, Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, ilgilinin el yazısı ile yazdırıldıktan sonra, ilgiliye imzalatılır.
Noterlik Kanunu'nun 97.maddesinde yer alan, çıkarılan örneklerden biri ilgiliye imza ettirilerek noter dairesinde saklanır, ilgilisine verilecek örneklere, bir örneğinin dairede saklandığı yazılmakla beraber, geri verilen aslına da bu yolda ayrıca şerh verilerek mühürlenir hükmünün, ilgili tarafından getirilen kağıtların çıkartılan örnekleri için olduğu gibi noterlik işlemlerinden çıkartılan örnekler hakkında da uygulanması gerekmektedir. 1975/31 sayılı genelge Daireden örneği verilen işlemin aslının tekrar dairede saklanması zorunludur. Bu nedenle; işlem aslı ilgiliyi verilmez. İşlemin aslı, tekrar cilbentdeki yaprağına yapıştırılır.
Dairedeki işlemin tüm fotokopilerinin, ön (kayıt, resim yazı vs. varsa arka ) yüzüne, tarih ve yevmiye numaratörü veznedar tarafından basılır. İlgili, daireden örnek istediğinde, işlemden sadece suret harcı alınır, işlemdeki bedel nedeniyle, daha önce damga vergisi alınmış ise, suret tasdiki sırasında damga vergisi tekrar alınmaz. İlgili başka bir noterlikte, kurumda düzenlenmiş olan bir işlemin aslını ibraz ederek, örnek tasdiki istiyorsa, ibraz edilen taahhütname, sözleşme, temlikname v.s gibi damgaya tabi bir işlemin içeriğinde, altında damga vergisinin alındığına ilişkin bir kaşe, ibare veya yazı varsa, ilgiliden tekrar vergisi alınmaz. işlemden sadece suret harcı alınarak, örnek tasdiki yapılır.
İşlemin yapıldığı noterlik, kurum tarafından yazılmış, (işlemin genellikle altında olan) damga vergisinin tahsil edildiğine bir açıklama, ibare yoksa ve damga vergisinin ödendiğine ilişkin bir makbuz da ibraz edilemiyorsa, örnek istenen işlemin damga vergisi tahsil edilmeden suret tasdikinin yapılmaması tavsiye olunur. Yine; başka bir noterlikte suret tasdiki yapılmış damgaya tabi bir işlemin, görev yaptığınız noterliğe getirilip suret tasdikinin yapılması istendiğinde; önceki suret tasdikinde damga vergisinin tahsil edildiğine ilişkin bir açıklama, ibare yoksa ve damga vergisinin ödendiğine ilişkin bir makbuz da ibraz edilemiyorsa, örnek istenen işlemin damga vergisi tahsil edilmeden suret tasdikinin yapılmaması tavsiye olunur.Yüksek meblağlı işlemler için Damga vergisi Kanununun 24/son fıkrası hükmü uygulanabilir. Araç satışı yapıldıktan, makbuz kesildikten sonra, sonra ilgililer tarafından istenilen tasdikli suretlerden, suret kodu üzerinden makbuz kesilmek suretiyle gerekli olan harç ve noter ücreti alınır. |
İlgilinin kaç nüsha istediği sorulur.
En az, iki nüsha yapılır.
İlgili isterse, birden fazla nüsha yapılır.
Bir nüshası noterlikte saklanacağı, ilgilinin istediği her tasdikli surete, bir suret ilave ederek, fotokopi çekmeliyiz.
İlgili belgenin, işlemin tasdikli 1 suretini istiyorsa, noterlikteki ciltbentte bir suret saklanacağından belgeden 2 fotokopi çekmeliyiz.
İlgili belgenin, işlemin tasdikli 2 suretini istiyorsa, noterlikteki ciltbentte bir suret saklanacağından belgeden 3 fotokopi çekmeliyiz.
•ÖRNEK VERME NASIL YAPILMALIDIR
Belgenin sahte olup olmadığını kontrol ettikten sonra; dışarıdan çekilip ilgili tarafından getirilen fotokopiye itibar etmeden, noterlikteki fotokopi makinasından çoğaltmalıyız.
Çalıntı olma ihtimali göz önüne alınarak, kimlik , sürücü belgesi, pasaport v.s gibi belgenin tasdiki yapılmak isteniyorsa, bu tür belgelerdeki fotoğrafın örnek isteyene benzeyip benzemediğini kontrol etmeliyiz. Benzemiyorsa veya kimlik sahibi dışında bir başkası tarafından onaylanmak isteniyorsa, kimlik sahibinin bizzat noterliğe gelmesini sağlayınız.
Belgeyi ilgili kurum linkinden veya n.cüzdanı pasaport ve diğer kimlikler için NBS yardımcı programlardan nüfus kayıt örneğini sorguladıktan sonra doğrulamalıyız.
Şüpheli bir durum tesbit edildiğinde, barkod numaralarını (cep telefonlarına ilgili web sitelerinden yüklenen barkod okuyucularla) okutturup, doğrulamalıyız.
Diplomayı veya sözleşme niteliğinde olmayan herhangi bir belgeyi temyiz kudretine haiz olan ve onbeş yaşını doldurmuş her kişi talep edebilir.
Belgede, tahrifat, silinti, kazıntı, yırtık vs. varsa belgeyi veren kurumun müdür veya müd. Yardımcılarından birisine ait "kayıtlarımıza uygundur" şerhi aranmalıdır.
Bu şerhte, sadece imzanın varlığı ile yetinilmemeli, tarih, mühür, imzalayan müdür veya müdür yardımcısının isim ve soy isim kaşesini de aramalıyız, eksiklik varsa giderilmeli, ilgiliyi kuruma gönderirken, belgede bunların olması gerektiği hakkında uyarı da bulunmalıyız.
Ayrıca; şüpheli durumlarda, ilgili kurumdan, okuldan v.s. teyit alınmalıdır.
Yasa ibrazdan örnek tabirini kullandığına göre; ibraz edilen belge, herhangi bir noterlikte örneği tasdik edilmiş ise, ilgili noterlikten teyit alınıp, fotokopi de olsa örneği tasdik edilebilir.
İşlem örneği mühürlenip, imzalandıktan, tarih ve noterlik kaşesi basıldıktan sonra, Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesi gereğince; dairede saklanacak nüshaya “ibraz ettiğim aslına uygundur” şerhinin yazılması ve bu şerhin altına ilgilinin veya belgeyi ibraz edenin, Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, ilgilinin el yazısı ile yazdırıldıktan sonra, ilgiliye veya belgeyi ibraz edene (küçüğün annesi, babası kardeşi, şirketin elemanı, avukatın stajyeri veya katibi olabilir.) (Noterlik Kanununun 97. maddesinin 1. fıkrası gereğince) imzalatılır, ücreti alınmak üzere vezneye gönderilir. |
İşlem örneği mühürlenip, imzalandıktan sonra, Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesi gereğince; dairede saklanacak nüshaya “ibraz ettiğim aslına uygundur” şerhinin yazılması ve bu şerhin altına ilgilinin veya belgeyi ibraz edenin, Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, ilgilinin el yazısı ile yazdırıldıktan sonra, ilgiliye veya belgeyi ibraz edene (küçüğün annesi, babası kardeşi, şirketin elemanı, avukatın stajyeri veya katibi olabilir.) (Noterlik Kanununun 97. maddesinin 1. fıkrası gereğince) imzalatılır, ücreti alınmak üzere vezneye gönderilir. |
VEZNE VE İŞLEMİ TAMAMLAMA AŞAMASI
•ADLİ VE SOR. MAKAM ÖRNEK İSTEMESİ-VEZNE •DEĞERLİ KAĞIT 2 OLAN - ÖRNEK-VEZNE •KİRA SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ - ADİ KEFİLLİ-VEZNE •İMZA SİRKÜLERİ-BEYANNAMESİ ÖRNEĞİ-VEZNE
Harçtan ve damgadan muaf işlemler için, muafiyet uygulanır.
Araç satış ve devirlerinin yapılıp, tescil işlemlerinin tamamlanmasından sonra işlem ilgililerince istenilecek sözleşme örneklerinin verilmesinde herhangi bir istisna ve maktu ücret uygulaması söz konusu olmadığından tarifelere göre gereken tahsilatın yapılması gerekir.
Birden fazla belge örneğinin aynı kâğıt üzerinde ve tek yevmiye numarası ile çıkartılabileceği
Noterlik işlemleriyle ilgili fotokopi çekimlerinden çekim ücreti alınmayacağı :
Fotokopi çekimi için iş sahiplerinin daire dışına gönderilmemesi :
Toplu makbuz kesilmesinin mümkün olduğu:
NBS Vezne Servisinden, tahakkuk butonu tıklanır. Sıradaki Yevmiye Kontrol edilir. İşlemin Grubu Kontrol edilir. İşlem Seçiminden işlemin kodu seçilir veya işlemin adı yazılarak, işlem bulunur. Makbuzu Kesilecek alanına ilgililerden ödeme yapanın adı soyadı, ünvanı yazılır. İlgili arama butonu (daha önce ilgili noterlikte işlem yapmış ise,) tıklanır. T.C. Kimlik No alanı doldurulur. Vergi No alanı doldurulur. Yabancı Uyruk alanı (daha önce ilgili noterlikte işlem yapmamış ise,) doldurulur. Yevmiye Adedi (birden fazla işlem varsa) artırılır. Yevmiye Adedi artırılır. Açıklama alanına işlemle ilgili diğer bilgiler yazılır. NBS işlem no alanına işlemin altındaki NBS işlem numarası yazılır. NBS işlem tarihi görünmüyorsa, yazılır, yanlış ise sağ ok tıklanarak düzeltilir. İstisna ve Muafiyetler butonu tıklanır. suret nüsha alanına giriş yapılır. Toplam nüsha sayısı elde edilir. yaprak sayısı ilgili kutucuğa yazılır. Asıl yazı değerleri girilir. Suret Yazı değerleri girilir. Asıl Karşılaştırma değerleri girilir. Suret Karşılaştırma değerleri girilir. Ek karşılaştırma değerleri girilir. Dayanak sayısı yazılır. Aracılık ücreti eklenir. Çevirme ücreti eklenir. Damgaya Tabi Değer girilir.Çeviri - Çok Damgalı için Ek harç sayfa adedi girilir.Örnek tasdiki işlemlerinde Hesaplanmış Damga ekle tıklanır. Yukarıda link olarak verilen alanlara gerekli olan bilgiler girildikten sonra, kayıt ve makbuz butonu tıklanır ve işlemin makbuzu kesilir. |