TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ

Mali Danışmanlık

Sayı: E-23240125-869-742234-29.04.2024

Konu: S Plakalı Araç Kira Sözleşmesi Hk.

 

                                                                                                                                                                                           

GENEL YAZI

(179)

 

 

 

 

Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen ve Yönetim Kurulumuzun 15.04.2024 günlü toplantısında görüşülen yazıda. S plakalı araçların kiralanması anlamındaki işlemin tabi olacağı damga vergisi ve harç yönünden vaki sorusu, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilerek konu hakkındaki görüşleri sunulmuştur.

Yukarıda belirtilen adı geçen Bakanlıklardan alınan yazılarda özetle;

1-Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün yazısında;

".........

Yukarıda yer alan hükümlerin değerlendirilmesi neticesinde; İdare tarafından yapılan bütün ihalelerin sözleşmeye bağlanması ve bu kapsamda yapılan sözleşmelerin noterlikçe tescil edilmesi gerektiği, bu çerçevede bahsi geçen İdare tarafından yapılan S plakalı araç kiralama ihalesi sonucunda yapılacak sözleşmenin de noterlikçe tescil edilmesi gerektiği değerlendirilmekle birlikte ilgi yazıda bahsi geçen Birliğiniz Genelgesinde ( 08.11.2005 tarih ve 29 sayılı Birliğimiz Genelgesinde) yer alan ifadeler çerçevesinde konunun bir kez de Birliğiniz tarafından değerlendirilmesi ihtiyacı hasıl olmuştur.

denilmekte,

2-Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından alınan yazıda;

"İlgide kayıtlı yazılarınız ve eklerinin incelenmesinden. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün yazısında tahdit kapsamında bulunan umum servis araçlarının (S plakalı araçlar) kiraya verilmesi konusunda noterliklerde kira sözleşmesi yapılmasının uygun görülmediğinin belirtilmesi üzerine 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri kapsamında ihale konusu işin kiraya verme olmayıp imtiyaz tahsisi olduğu değerlendirilmekle birlikte oluşan tereddütlerin giderilmesi açısından görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

Yazılarınız konusunun tahdit kapsamında bulunan umum servis araçlarının (S plakalı araçlar) kiraya verilmesi işleminin noterliklerde yapılıp yapılmayacağı olduğu dikkate alındığında, konuya ilişkin olarak damga vergisi yönünden bildirilecek bir husus bulunmamaktadır.

denilmekte,

3-Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden alınan yazıda;

"..........

Anılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildirildiğinde, büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde toplu taşıma hizmetlerini yürütmenin ve bu amaçla toplu taşıma vasıtalarının işletilmesi ve işlettirilmesinin kamu hizmeti olarak münhasıran büyükşehir belediyelerine imtiyaz olarak verilmiş olduğu, toplu taşıma vasıtalarını işlettirmenin imtiyaz sözleşmesi, ruhsat verme, kiralama veya hizmet satın alma yoluyla gördürülebileceği. belirtilen usullerden herhangi birinin seçilmesi yoluyla toplu taşıma hizmetinin özel hukuk kişileri eliyle sağlanması hâlinde büyükşehir belediyesinin kanunlarla kendisine verilen ulaşım hizmetlerine ilişkin imtiyazdan vazgeçmiş sayılacağı, vazgeçme iradesinin ise ancak belediye adına imtiyaz verilmesinde görevli ve yetkili kılınan belediye meclisince ortaya konulması hâlinde geçerli olacağı, belediye meclisi tarafından alınacak karar üzerine yapılacak ihaleyi yürütmekle

 

Bu itibarla. Belediyeler ile kiracı arasında servis (S Serisi) Plakası Kiralama İhale Sözleşmesinin noterliklerce yapılmasında hukuka aykırı bir yön bulunmadığı,

ancak kiralanmış bir plakanın kiracı/ imtiyaz sahibi tarafından üçüncü kişilere kiraya verilmesine ilişkin bir sözleşmenin, tahditli ticari plakalı bir aracı mevcut mevzuata uygun olarak elde edemeyen kişilerin kira sözleşmesi yapmak suretiyle muvazaalı olarak ticari araç edinmelerine sebep olacağından noterliklerce yapılmasının uygun olmayacağı değerlendirilmekle birlikte, ilgi yazınız ekinde alınan taslak sözleşme hükümlerinin Birliğinizce bu kapsamda incelenerek karar verilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir."denilmektedir.

 

Birliğimizce de, hukuki yönden yapılan inceleme sonucunda kira sözleşmesi kapsamında değerlendirilmeyen inceleme konusu sözleşmenin imtiyaz sözleşmesi olduğu cihetle, sözkonusu sözleşmenin 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-l fıkrasına göre binde 9,48 oranında damga vergisine tabi tutulması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Buna göre, bu sözleşmenin ihtiva ettiği değer üzerinden binde 9,48 nispetinde damga vergisine ayrıca yine değer üzerinden beher imza için binde 1,13 nispetinde harca tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

Emine ÇAĞLAYAN

Başkan

---