2016/19 sayılı genelge ile birlikte değerlendirilmelidir.

---

Mali Danışmanlı-27-2431

Özü: Öğrencilerle İlgili Kağıt ve İşlemlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Hakkında

 

……………….NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

……………….NOTERLİĞİNE

 

 

 

 

G E N E L G E ( 3 )

 

İLGİ: 09.08.2016 günlü ve Mali Danışmanlık-189-14490 (2016/19) sayılı Genelgemiz.

 

İlgi genelgemizle, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile 492 sayılı Harçlar Kanununda öğrencilerle ilgili işlem ve kağıtlara istisna öngörülmesine ilişkin olarak 6728 sayılı Kanun ile yapılan ve 09.08.2016 tarihinde yürürlüğe giren değişikliklerin uygulama prensipleri duyurulmuştur.

 

Ancak uygulamada ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi için bu yeni hükümlerin uygulama usul ve esasları yönünden Gelir İdaresi Başkanlığına müracaat edilmesi gereği doğmuştur.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilen 09.09.2016 günlü ve Mali Danışmanlık-218-16486 sayılı yazımızda ilgili kanun hükümlerinden de bahisle, 488 ve 492 sayılı Kanunda mevcut ve 6728 sayılı Kanunla getirilen yeni hükümler dikkate alındığında bundan böyle;

“…………

 

Öğrenci ve öğrenci sayılan şahıslarla ilgili noterlik işlemleri sebebiyle düzenlenen harç istisnası hükmünün tatbikatında tereddüte düşülmüş olduğundan, 492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesine eklenen,

"Öğrencilerin burs veya öğrenim kredisi almak ve okula veya öğrenci yurduna girebilmek için düzenledikleri sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemler bu Kanunda yazılı harçlardan müstesnadır."

şeklindeki hükmün uygulama kapsamının izahına ihtiyaç bulunmaktadır.

Şöyle ki, bu hükmün, öğrencilerin;

- Burs veya öğrenim kredisi alması

- Okula veya öğrenci yurduna girebilmesi

İçin düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarla ilgili noterlik işlemlerine harç istisnası getirdiğinde bir tereddüt bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, uygulamada çok sıklıkla görülen;

1- Devlet memurlarının (Örneğin, Maliye meslek kursu, Polis eğitim merkezi ve benzeri kurum içi kurslar gibi) mesleki geliştirme kurslarına,

2- Devlet memurlarının bilgi görgü artırmak üzere gönderildikleri yurtdışı programlara

2- Pilot adaylarının Türk Hava yollarının pilot eğitim kursuna,

3- Meslek edinmek isteyenlerin Yabancı dil, bilgisayar ve benzeri kurslara,

4- Üniversite mezunlarının yüksek lisans eğitimine

5- Mesleki alanında Doktora ve benzeri uzmanlık konularında ihtisas programlarına,

katılanların da 123 üncü maddede belirtilen anlamda öğrenci ve katıldıkları yerin de okul sayılıp sayılmayacağı, dolayısı ile de bu kişilerin yukarıda belirtilen konulardaki işlemlerine harç istisnasının uygulanıp uygulanmayacağı hususundaki”

Başkanlıkları görüşü talep edilmiştir.

Gelir idaresi Başkanlığından alınan 26.01.2017 günlü ve 10314 sayılı yazıda ise sonuç olarak;

“……

Buna göre, ilgide kayıtlı yazınızda belirtilen, Devlet memurlarının kurum içi eğitim kapsamındaki kurslar ile bilgi, görgü artırmak üzere gönderildikleri yurt dışı programlara, pilot adaylarının Türk Hava Yollarının pilot eğitim kursuna, üniversite mezunlarının yüksek lisans, doktora ve benzeri uzmanlık konularındaki ihtisas programlarına katılabilmeleri amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemlerden 492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesine 6728 sayılı Kanunla eklenen onbirinci fıkra hükmü gereğince noter harcı alınmaması gerekmekte olup, meslek edinmek isteyenlerin katıldığı yabancı dil, bilgisayar vb. özel kurslara katılmak amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtların ise söz konusu hüküm kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır”

denilmektedir.

Gelir İdaresi Başkanlığının bu görüşü esas alınarak öğrenci ve öğrenci sayılan kişilerin işlemlerinde damga vergisi ve harç istisnası yönünden aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

 

A- ÖĞRENCİLERLE İLGİLİ DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI HÜKÜMLERİ

 

1- 488 sayılı Damga Vergisi Kanununda yer alan hükümler

a) 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa (2) sayılı tablonun II-Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar başlıklı bölümünün (1) numaralı fıkrasında;

"Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu kapsamındaki çıraklık sözleşmeleri ile öğrenim kredisi ve burs almak, öğrenci yurduna girmek ve öğrenim, staj, ihtisas ve benzeri gayelerle öğrencilerle velileri tarafından okul ve yurt idarelerine veya ilgili kuruluşlara verilen taahhütnameler ve bunlarla ilgili kefaletnameler."

b) 488 sayılı Kanuna ekli Damga Vergisinden İstisna Edilen Kağıtlar başlıklı (2) sayılı tablonun II-Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar bölümünün (2) numaralı fıkrasında,

"Öğrenciler ve velileri tarafından okul idarelerine verilen beyannameler ile okul idareleriyle öğrenciler veya velileri arasında düzenlenen kağıtlar"

c) 488 sayılı Kanuna ekli Damga Vergisinden İstisna Edilen Kağıtlar başlıklı (2) sayılı tablonun II-Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar" bölümünün 6 ncı fıkrasında,

"Resmi dairelerce yurtdışına gönderilen kişiler adına yurtdışında bulunan eğitim- öğretim ve sağlık kurumlarına yapılan ödemelere ilişkin düzenlenen kağıtlar."

damga vergisinden istisna edilmiştir.

2 -492 sayılı Harçlar Kanununda yer alan hüküm

 

492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinde,

"Öğrencilerin burs veya öğrenim kredisi almak ve okula veya öğrenci yurduna girebilmek için düzenledikleri sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemler."

bu Kanunda yazılı harçlardan müstesna tutulmuştur.

B) DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI UYGULAMA PRENSİPLERİ

a)Öğrencilerin Kredi Yurtlar Kurumu veya diğer kurum ve kuruluşlardan burs ve öğrenim kredisi almak amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarla, bu kağıtlara ilişkin işlemlerden,

b) Öğrencilerin okula veya öğrenci yurduna girebilmek için düzenledikleri sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarla bu kağıtlara ilişkin işlemlerden,

c) Devlet memurlarının kurum içi eğitim kapsamındaki (Örneğin, Maliye meslek kursu, Polis eğitim merkezi ve Askeri kurs ve benzeri kurum içi) kursların yanı sıra, bilgi, görgü artırmak üzere gönderildikleri yurt dışı programlara katılmaları amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarla ilgili işlemlerden,

d) Pilot adaylarının Türk Hava Yollarının pilot eğitim kursuna katılmaları amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarla ilgili işlemlerden,

e) Üniversite mezunlarının gerek yurt içi ve gerekse yurt dışı yüksek lisans, doktora ve benzeri uzmanlık konularındaki ihtisas programlarına katılabilmeleri amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemlerden,

damga vergisi ve harç alınmayacaktır.

 

3- Yukarıda belirtilen şahısların;

a) Burs veya öğrenim kredisi alabilmek,

b) Okula veya öğrenci yurduna girebilmek,

amacı ile düzenledikleri sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlarda, burs veya öğrenim kredisi verilmesi veya öğrenim şartlarının ihlali halinde, kendileri için yapılacak masrafların faizi ile birlikte geri ödenmesinin taahhüt edilmiş olması, bu kağıt ve işlemlere istisna uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

4- Ancak, aynı şahıslar burs ve öğrenim kredisini temin ettikten, okula veya öğrenci yurduna girdikten sonra başlangıçta öngörülen şartları ihlal etmeleri sebebiyle bilahare düzenleyecekleri ödemeye dair sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemlerin ihtiva ettiği değerler üzerinden, 15.09.2011 günlü ve Mali Danışmanlık-443-21561 (2011/9) sayılı Genelgemiz esaslarına göre nispi damga vergisi ve harç ödemek durumunda kalacaklardır.

5- Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu kapsamındaki çıraklık sözleşmeleri ile meslek edinmek isteyenlerin katıldığı yabancı dil, bilgisayar vb. özel kurslara katılmak amacıyla düzenlenen sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlardan damga vergisi alınmaması, ancak, bu kağıtlarla ilgili noterlik işlemlerinden ise gerekli harcın tahsil edilmesi icabeder.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Saygılarımla,

 

Yunus TUTAR

BAŞKAN

---