2017-13 sayılı genelge

Mali Danışmanlık

Ankara, 20.06.2017

Özü: Terör Örgütleri ile İlgisinin Bulunmadığına Dair Düzenlenen Taahhütname hakkında

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

GENELGE (13 )

 

Noterliklerimizden Birliğimize intikal ettirilen ve ekte bir örneği bulunan, kamu kurumları tarafından düzenlenen ihalelerde, ihaleye iştirak eden ya da ihaleyi kazanan firmalar tarafından terör örgütleri ile ilgisi olmadığı hususunda kamu kurumlarına verilmek üzere düzenlendiği anlaşılan ve son zamanlarda yoğun işlem talebine konu olan taahhütnamelerin ne şekilde harç ve damga vergisine tabi tutulacağı konusu 10.02.2017 gün ve Mali Danışmanlık – 35 – 2671 sayılı yazımız ile Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilerek, konu hakkında görüş talep edilmiştir.

Anılan Başkanlık tarafından Birliğimize gönderilen 12.06.2017 gün ve 77888587-155.15.99[231]-E.72148 sayılı yazıda;

“İlgide kayıtlı yazınız ve eklerinin incelenmesinden, kamu kurumlarına verilmek üzere düzenlenen ve terör örgütlerine iltisakı yahut bunlarla irtibatı bulunulmadığı ve sözleşmenin feshedilmesi nedeniyle herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunulmayacağına ilişkin taahhütnamelerde değer gösterilmesi gerekip gerekmediği ve taahhütnameden damga vergisi ve harç alınıp alınmayacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisinin kişilerce ödeneceği; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı hükümleri yer almaktadır.

Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "1-Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/l fıkrasında, belli parayı ihtiva eden taahhütnamelerin nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinde, "Noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir..." denilmiş, 41 inci maddesinde de, "Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." hükmüne yer verilmiş olup, Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin II/l fıkrasında, belli meblağı ihtiva etmeyen ve alınacak harç miktarı kanun ve tarifede ayrıca gösterilmemiş olan senet, mukavele ve kağıtlardaki imzaların beherinden maktu harç alınacağı hükme bağlanmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, "Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlıklar esastır.

Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler hakkında bu hüküm uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.

Kanun hükmünün incelenmesinden de görüleceği gibi, menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehin işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu; ancak, sadece rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin taahhütnameler hakkında bu hükmün uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Söz konusu yazı ekinde alınan ilgili İhale Komisyonu Başkanlığına hitaben düzenlendiği anlaşılan kağıdın incelemnesinden, imza tarihi itibariyle 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen terör örgütlerine iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu, Milli İstihbarat Teşkilatı veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından bildirilen gerçek ve tüzel kişiler listesi içerisinde bulunulmadığına ilişkin beyan ve bu durumda bir değişiklik olması halinde idareye derhal bildirileceği ve terör örgütlerine iltisakın yahut irtibatın olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin feshedileceğinin, sözleşmenin feshedilmesi nedeniyle herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunulmayacağının taahhüt edildiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda açıklanan hükümlere göre, söz konusu taahhütname düzenleme şekli itibariyle Harçlar Kanunun 42 nci maddesinde belirtilen manada menkul veya gayrimenkul bir malın aynına yönelik bir taahhüdü ihtiva etmediği gibi belli bir değere de konu teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, söz konusu taahhütname değer gösterilmesi zorunlu olan kağıtlar meyanında bulunmamaktadır.

Buna göre, söz konusu taahhütnamenin 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin II/l pozisyonu gereğince maktu harca tabi tutulması gerekmektedir.

Diğer taraftan, belli para ihtiva etmemesi nedeniyle damga vergisinin konusuna girmeyen yazınız eki taahhütnamenin damga vergisine tabi tutulmayacağı tabiidir.”

denilmektedir.

Gelir İdaresi Başkanlığınca düzenlenen görüşe göre, belli parayı ihtiva etmediği gibi belli para gösterilmesi zorunluluğu da bulunmayan ve kamu kurumlarına verilmek üzere düzenlenen söz konusu taahhütnamelerden damga vergisi tahsil edilmeksizin, sadece maktu harç alınarak işlemlerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim. Saygılarımla,

 

Yunus TUTAR

Başkan

 

Ek: İşlem örneği

 

İşlem örneği

 

İHALE MAKAMI …./ …MÜDÜRLÜĞÜNE

 

İHALE KAYIT NO: İHALE KONUSU İŞ:    

 

     1-Bu taahhütnamenin imza, tarihi itibariyle, 4734 sayılı Kanunun. 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen ** Terör örgütlerine iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu, Milli İstihbarat Teşkilatı veya Emniyet Genel müdürlüğü tarafından bildirilen tarafından bildirilen gerçek ve tüzel kişiler** listesi içerisinde bulunmadığımızı ve terör örgütlerine iltisakımızın yahut irtibatımızın olmadığını beyan ediyoruz. Bu durumda değişiklik olması halinde idareye derhal bildirmeyi kabul ve taahhüt ediyoruz.

   

     2-Tarafımızın 4734 sayılı Kanunun, 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen "Terör örgütlerine iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu, Milli istihbarat teşkilatı veya Emniyet genel müdürlüğü tarafından bildirilen gerçek ve tüzel kişiler"" listesine alınması veya terör örgütlerine İltisakımızın yahut irtibatımızın olduğunun idare tarafından İl Emniyet müdürlüğü, İl Jandarma komutanlığı vb. kurumlara yaptırılacak araştırmalar sonucu tesbit edilmesi halinde, sözleşmemizin feshedileceğini, sözleşmemizin feshedilmesi nedeniyle herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağımızı gayrikabili rücu kabul, beyan ve taahhüt ederim.