Mali Danışmanlık - 116-8955

Ankara, 25.04.2012

Özü: Okul ve Eğitim Kurumlarındaki kantin, açık alan ve salonların kira sözleşmesi hak.

 

G E N E L G E( 6 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

Birliğimizin, “Okul ve eğitim kurumlarındaki kantin, açık alan ve salonların işletme sözleşmesi hak” konulu 2004/11 sayılı genelgesinde Maliye Bakanlığından alınan 11.11.2003 tarih ve 48625 sayılı yazılı görüşe istinaden, okul ve eğitim kurumlarında bulunan kantin, açık alan ve salonların işletilmesi sözleşmesi kiralama olarak mütalaa edilmeyip sözleşmenin, aylık işletme bedelinin işletme süresi ile çarpılması, sonucunda bulunan bedel üzerinden sözleşme olarak binde 8,25 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerektiği bildirilmiştir.

 

Benzer konuda, Maliye Bakanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın Kadıköy 18. Noterliğine verdiği 26.08.2011 tarih ve 3057 sayılı yazısında;

“İlgi'de kayıtlı özelge talep formunuzda; kantin işletmesi işi ile ilgili olarak Marmara Üniversitesi Rektörlüğü ile NR Medya Ajans Ltd. Şti. Mustafa Kumbaroğlu Ortak Girişimi arasında düzenlenen “İşletme Hakkı Verilen Büfe-Kantin-Kırtasiye-Çay Ocağı Gibi Yerlere Ait İşleme Hakkı Sözleşmesi -Kira Sözleşmesi” başlıklı kağıdın ne şekilde damga vergisine tabi tutulacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

 

Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesinde, bu Kanun'a ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 4'üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı; 6'ncı maddesinde, bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınacağı, bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı, ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işleminin de ayrıca vergiye tabi olacağı hükümlerine yer verilmiştir.

 

Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “I. Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün A/2 fıkrasında, kira mukavelenamelerinin mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden binde1,5 nispetinde: A/3 fıkrasında ise, kefalet, teminat ve rehin senetlerinin binde 7,5 nispetinde damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere damga vergisi oranları, Kanun'a ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasındaki kağıtlar için binde 1,65; I/A-3 fıkrasındaki kağıtlar için binde 8,25 olarak belirlenmiştir.

 

Ayrıca, 8 Seri Nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin “Kefalet Şerhlerinin Damga Vergisi “ başlıklı 4'üncü maddesinde, sözleşmelerin kanunda gösterilen nispette damga vergisine tabi olmakla beraber bu kağıtlar üzerine konulan kefalet şerhlerinin de ayrıca 488 sayılı Kanun'un 6'ncı maddesinin üçüncü fıkrası göz önünde

tutularak nispi damga vergisine tabi tutulacağı, sözü edilen şerhlerin “müteselsil kefalet (müteselsil borçluluk)” veya “müşterek borçlu ve müteselsil kefil” şeklinde konulması halinde ise Kanun'un 6'ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya kefalet işlem üzerinden damga vergisine tabi olacağı açıklamalarına yer verilmiştir.

 

Buna göre, Marmara Üniversitesi Rektörlüğü ile NR Medya ve Ajans Ltd Şti-Mustafa Kumbaroğlu Ortak Girişimi arasında düzenlenen “İşletme Hakkı Verilen Büfe -Kantin-Kırtasiye-Çay Ocağı Gibi Yerlere Ait İşletme Hakkı Sözleşmesi-Kira Sözleşmesi” başlıklı sözleşmenin Anadoluhisarı Kampüsü Yeni Kantininin işletilmesi amacıyla 3 yıllığına kiraya verilmesi ile ilgili hükümleri içerdiği anlaşıldığından söz konusu sözleşmenin kiralama sözleşmesi olarak kabul edilmesi ve süresi ile nüsha sayısı da dikkate alınmak suretiyle ihtiva ettiği toplam kira bedeli üzerinden Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasına göre binde 1,65 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.”şeklinde görüş bildirilmiştir.

 

Buna göre; 2004/11 sayılı genelgemize esas teşkil eden ve Maliye Bakanlığından alınan 11.11.2003 tarih ve 48625 sayılı yazı ile İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının Kadıköy 18. Noterliğine verdiği 26.08.2011 tarih ve 3057 sayılı yazısının birbiriyle çeliştiği görüldüğünden, konu Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilerek bu hususta yanlış bir uygulamaya mahal verilmemesi ve uygulamada birliğin sağlanması için yazımız ekinde sunulan İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının görüşünün, 2004/11 sayılı genelgemize esas teşkil eden Bakanlıkları görüşü ile birlikte incelenmesi sonucunda oluşacak nihai görüşlerinin Birliğimize bildirilmesi talep edilmiştir.

 

Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 18.04.2012 günlü toplantısında görüşülen 06.04.2012 tarih ve 037537 sayılı yazıda;

İlgide kayıtlı yazınız ve ekinin incelenmesinden, Başkanlığımızın 11.11.2003 tarih ve 48625 sayılı yazısında, okul ve eğitim kurumlarındaki kantin, açık alan ve salonları işletme sözleşmesinin kiralama olarak mütalaa edilmeyip sözleşmenin aylık işletme bedelinin işletme bedeli ile çarpılması sonucunda bulunan bedel üzerinden damga vergisine tabi olduğu şeklinde görüş verilmesi üzerine 2004/11 sayılı genelgeniz ile söz konusu sözleşmelerin binde 7,5 nispetinde damga vergisine tabi olacağı şeklinde açıklama yapıldığı, ancak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının Kadıköy 18. Noterliğine “işletme hakkı verilen büfe-kantin-kırtasiye-çay ocağı gibi yerlere ait işletme hakkı sözleşmesi - kira sözleşmesi” başlıklı kağıdın kiralama sözleşmesi kabul edilerek binde 1,65 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerektiği şeklinde görüş verildiği belirtilerek, uygulamada birliğin sağlanması için konuya ilişkin olarak nihai görüşümüzün talep edildiği anlaşılmaktadır.

 

İlgide kayıtlı yazınızda bahsi geçen her iki görüşün incelenmesinden, söz konusu görüşlerde birbiriyle çelişen herhangi bir husus bulunmadığı anlaşılmış olup, kefalet, cezai şart gibi ayrı akit ve işlem içermeyen söz konusu okul ve eğitim kurumlarındaki kantin, açık alan ve salonların kiralanmasına yönelik olarak düzenlenen kira sözleşmelerinin 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasına göre damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.”denilmektedir.

 

Gelir İdaresi Başkanlığının bu son görüşü ile okul ve eğitim kurumlarında bulunan kantin, açık alan ve salonların işletilmesine dair sözleşmesi kiralama olarak mütalaa edildiğinden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasına göre bu nevi sözleşmelerden binde 1,65 oranında nispi damga vergisi alınması icap etmektedir.

 

Ancak, söz konusu sözleşmelerde binde 8,25 nispetinde damga vergisini gerektiren kefalet, cezai şart gibi ayrı akit ve işlem bulunması halinde, damga vergisinin 488 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince en yüksek vergi gerektiren işlemden tahsili gerekmektedir.

 

Bilgi edinilmesini, 2004/11 sayılı Birliğimiz Genelgesinin uygulamadan kaldırıldığının bilinmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

Saygılarımla,

 

 

BAŞKAN

Fahri KÖSE

(Beyoğlu 37. Noteri)

---