Mali Danışmanlık - 53-4806

Ankara, 26.02.2009

Özü: Toplu Konut İdaresi tarafından yaptırılan konuttaki hakkından feragat hak.

 

G E N E L G E

( 8 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen yazıda, noterliklerinden talep edilen;

          “TAPU SAHİBİ FERAGATNAME:

           İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Çalışmaları adına yapılan projede ..... adresinde kain ve tapunun ..... ada .... parsel nolu mülküme karşılık, bana tahsis edilecek Uzundere de Toplu Konut İdaresi tarafından yaptırılan konutlardaki hakkımı ............... (feragat edilecek kişi) ............ tahsis edilmesini beyan ve kabul ederim.”

          şeklinde düzenlenen işlemin;

          1- Aynı şekilde işlemin yapılıp yapılmayacağı,

          2- İşlemin nevi,

          3- Bedel gösterilip gösterilmeyeceği ve gösterilmesi gerekli ise hangi değerin esas alınacağı,

           hususlarında bilgi istenilmiş olup bu konuda 31.01.2008 tarih ve 67-3749 sayılı 31.12.2008 tarih ve 645-24825 sayılı yazılarımız ile Gelir İdaresi Başkanlığından görüş istenilmiştir.

           Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 18.02.2009 günlü toplantısında görüşülen 21.01.2009 tarih ve 006247 sayılı yazıda;

           “İlgide kayıtlı yazılarınızda, İzmir Büyükşehir Belediyesince yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları çerçevesinde gayrimenkul sahibi kişilerce Toplu Konut İdaresi tarafından yaptırılan konutlardaki hakkından vazgeçtiğine dair düzenlenen kağıtta değer gösterilmesinin gerekip gerekmediği hususunda görüşümüzün talep edildiği anlaşılmaktadır.

           Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde “Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.

           (5766 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile değişen fıkra) Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler hakkında bu hüküm uygulanmaz” hükmü yer almaktadır.

           Anılan maddenin incelenmesinden de görüleceği üzere, menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehne konu işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu açıkça belirtilmiştir.

           Buna göre, söz konusu kağıtta düzenleyen tarafından bir değer gösterilmesi ve bu değer üzerinden 492 sayılı Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 inci pozisyonu uyarınca nispi harç tahsil edilmesi icabeder.”

           şeklinde görüş bildirilmiştir.

           Gelir İdaresi Başkanlığından alınan görüşe istinaden belediyece yürütülen kentsel dönüşüm projesi çerçevesinde gayrimenkul sahibi olan kişilerin, Toplu Konut İdaresi tarafından yaptırılan konuttaki hakkından vazgeçtiğine dair düzenlenen feragatnameden, düzenleyenler tarafından beyan edilecek değer üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 inci pozisyonu uyarınca nispi harç alınması gerekmektedir.

 

           Diğer taraftan, Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında, sahip olunan gayrimenkulün üçüncü şahıslara satışının yapılıp yapılmayacağı, yapılırsa işlemin nev’inin ne olacağı hususunda Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden alınan 12.02.2008 tarih ve 4057 sayılı görüşe istinaden yayımlanan 2008/12 sayılı Birliğimiz Genelgesinde açıklamalar yapılmıştır.

           Bilgi edinilmesini rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                             BAŞKAN

                                                                                                           Hasan YENİ

                                                                                                      (İstanbul 28.Noteri)

---