Mali Danışmanlık 361-20264

Ankara, 11.11.2009

Özü: Finansal kiralama bedelleri için yapılan temlikname hak.

 

G E N E L G E

( 31 )

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

Bir noterliğimizden Birliğimize gönderilen yazı ekinde fotokopisi bulunan finansal kiralama bedelleri ile ilgili "Alacağın Temliki Sözleşmesi" nin harç ve damga vergisinden muaf olup olmadığının incelenerek görüş bildirilmesi talebi, Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmiştir.

 

Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 05.11.2008 günlü toplantısında görüşülen 26.09.2008 tarihli ve 96938 sayılı yazıda;

Finansal kiralama bedellerine ilişkin olarak düzenlenen temliknamelerin finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki borcun teminatı olmaktan öte, bu borcun ödenmesine yönelik olduğu, finansal kiralama sözleşmesinin tanzimi için yapılması gerekli işlemlerden olmadığı dolayısıyla da teminat olarak kabulü mümkün olmayan temliknameye harç ve damga vergisi istisnası uygulanmayacağı belirtilmiştir.

 

Yönetim Kurulumuzda yapılan değerlendirme sonucunda Başkanlık görüşüne karşılık olmak üzere gönderilen 17.11.2008 tarih ve Mali Danışmanlık 579-21814 sayılı yazımızla;

"Başkanlığınız görüşü finansal kiralama bedelleri ile ilgili temlikler yönünden, diğer bazı konulardaki alacak borç ilişkilerinde istisnaya tabi olarak düzenlenen temliknameler karşısında farklı yaklaşımı ifade etmektedir.

Şöyle ki;

 

1- Tüm borç-alacak ilişkisi yaratan muamelelerin yapılmasından önce, teminata dair (ipotek, rehin ve temlik gibi) işlemler ikmal edilmekte, bilahare sözleşme tanzim edilmektedir. Örn. kredi, faktoring, finansal kiralama gibi,

Bu durumda temlikname, esas borçlanma sözleşmesinin yapılabilmesi için düzenlenmesi zaruri olan işlemler kapsamındadır. Bir başka deyişle teminatı ifade eden temlikname düzenlenmeden borçlanmaya dair sözleşme tanzim edilmemektedir.

 

Dolayısıyla temlikname borcun teminatı olarak düzenlenmekte bu şekliyle de en sağlam ve güvenli teminat şeklini ifade etmektedir.

Temliknameye borcun ödenmesi aracı olarak bakıldığında, finansal kiralama sebebiyle verilen, ipotek, rehin, kefalet ve benzeri teminata dair işlemler de gerektiğinde bir borç ödeme veya borcun tahsilini sağlayan araçlardır. Bu bakımdan da temlik bir borç için olabilecek en sağlam güvenli teminat şeklidir.

 

2- 17.06.1986 günlü ve 19130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 13 Seri No.lu Harçlar Kanunu Genel Tebliğinin altıncı paragrafında belirtildiği üzere, 3226 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin gerekçesinde finansal kiralamanın her türlü vergi, resim ve harçtan istisna tutulmasının öngörüldüğü açıklanmıştır.

Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki finansal kiralama bedelleri için yapılan temliki finansal kiralama ile ilgili kabul etmemenin, kanun koyucunun iradesine aykırılık teşkil edeceği düşünülmektedir.

 

Bu hususlar da göz önüne alınmak suretiyle leasing bedelleri bakımından yapılan temliklerde muafiyet tanınmayacağı yolundaki görüşünüzün yeniden değerlendirilmesi sonucunda oluşacak nihai görüşünüzün Birliğimize bildirilmesini arz ederim." denilmek suretiyle Gelir İdaresi Başkanlığından yeniden görüş talep edilmiştir.

 

Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 18.02.2009 günlü toplantısında görüşülen 07.01.2009 tarih ve 001683 sayılı yazıda ise;

"İlgi (c )'de kayıtlı yazınızla, ilgi (b)'de kayıtlı yazımızla verilen görüşümüzün yeniden tetkik edilmesi talep edilmektedir.

Söz konusu yazımız yeniden tetkik edilmiş olup, görüşümüzün değiştirilmesini gerektirir herhangi bir husus bulunmamaktadır." şeklinde görüş bildirilmiştir.

 

Ancak, Gelir İdaresi Başkanlığının Fider Finansal Kiralama Derneğine hitaben düzenlediği 09.02.2009 tarih ve 013708 sayılı yazısında, finansal kiralama sözleşmelerinin teminatı olmak üzere finansal kiralama şirketi ile kiracı arasında düzenlenecek rehin, ipotek ya da temlik sözleşmeleri ve bu kağıtlara ilişkin işlemlerin damga vergisi ve harçtan istisna olduğu yönünde görüş bildirildiği anlaşıldığından, bu defa 02.03.2009 tarih ve Mali Danışmanlık 73-5172 sayılı yazımızla yeniden Gelir idaresi Başkanlığına müracaat edilerek aynı konuda Birliğimize verilen görüş ile Fider Finansal Kiralama Derneğine verilen görüşlerinin birbiriyle çeliştiğinden, her iki görüşün yeniden değerlendirilmesi sonucunda oluşacak nihai görüşlerinin Birliğimize gönderilmesi istenilmiştir.

 

Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 06.11.2009 günlü toplantısında görüşülen 09.10.2009 tarih ve 095663 sayılı yazıda;

"İlgi (c)'de kayıtlı yazımızda, finansal kiralama sözleşmeleri ile ilgili düzenlenecek temliknamelerle ilgili olarak Başkanlığımızca iki ayrı görüş verildiği belirtilerek konu ile ilgili nihai görüşümüzün talep edildiği anlaşılmaktadır.

Talebiniz üzerine söz konusu yazılar tekraren incelenmiş olup, görüşlerimizin değiştirilmesini gerektirir herhangi bir husus bulunmadığı anlaşılmıştır. Zira, ilgi (a)'da kayıtlı yazınız ekini teşkil eden "Alacağın Temliki Sözleşmesi" başlıklı kağıdın finansal kiralama sözleşmesinin teminatı olarak değil, bir ödeme belgesi olarak düzenlendiğinden damga vergisi ve harçtan istisna edilmemesi gerekmektedir.

 

Ancak, finansal kiralama sözleşmelerinin teminatı niteliğinde düzenlenen temliknamelerin damga vergisi ve harçtan istisna edileceği tabiidir."

şeklinde görüş bildirilmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığınca Fider Finansal Kiralama Derneğine gönderilen yazıda da belirtildiği üzere, yatırımcı ile finansal kiralama şirketi arasında imzalanan münhasıran finansal kiralama sözleşmelerinin teminatı olmak üzere finansal kiralama şirketi ile kiracı arasında düzenlenecek temlik sözleşmeleri ve bu kağıtlara ilişkin işlemler damga vergisi ve harçtan istisna edilecektir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Saygılarımla,

 

BAŞKAN

Hasan YENİ

(İstanbul 28.Noteri)

---