Mali Danışmanlık - 616 - 24188                                                  

Ankara, 24.12.2008

Özü: At antrenör ve apranti sözleşmeleri hk.

 

G E N E L G E

( 43 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

         Bir noterliğimizden alınan yazı ekindeki "Antrenör" ve "Apranti" başlıklı sözleşmelerin ne surette harç ve damga vergisine tabi tutulacağı sorusu Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmiştir.

Yazımızda;

"İnceleme konusu "Antrenör" ve "Apranti" sözleşmeleri; bir hizmete dayalı olmakla birlikte, aylık belirli ücretler üzerinden çalışmayı öngörmemektedir.

Bu sözleşmelere dayalı olarak hizmet verecek kişilere belirlenmiş aylık ücretler yerine, kazanılan yarışların belli bir yüzdesinin "mont" ödeneceği belirtilmektedir. Bu düzenleme ise sözleşmeyi 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hizmet akdi tanımının dışına çıkarmaktadır.

Bu sebeple "at antrenör/apranti sözleşmelerine" 4857 sayılı İş Kanununda yer alan istisnanın tatbikinin mümkün olmadığı düşünülmektedir.

Bununla birlikte örneği ekli sözü edilen işlem örneklerine;

 

1- 4857 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre harç ve damga vergisi istisnası uygulanıp uygulanamayacağı,

2- Damga vergisi ve harç istisnası uygulamasının mümkün olmaması halinde sözü edilen sözleşmelerde mahiyeti itibariyle herhangi bir değer gösterilmesinin mümkün olup olmadığı,"

şeklindeki görüş de belirtilmek suretiyle bu sözleşmelerin tabi olacağı harç ve damga vergisine dair görüşleri talep edilmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığından alınan ve Yönetim Kurulumuzun 16.12.2008 günlü toplantısında görüşülen 21.11.2008 günlü ve 112685 sayılı yazıda ise;

"İlgide kayıtlı yazınızda, "Antrenör" ve "Apranti" sözleşmeleri bir hizmete dayalı ancak, aylık ücretle değil kazanılan yarışların belli bir yüzdesinin "mont" ödeneceği ve 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hizmet akdi tanımının dışına çıktığından dolayı sözleşmelere 4857 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre harç ve damga vergisi istisnasının uygulanıp uygulanmayacağı ile harç ve damga vergisi istisnasının uygulanmaması durumunda ise sözleşmelerin mahiyeti itibariyle herhangi bir değer gösterilmesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşünün istenildiği anlaşılmaktadır.

Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanununun 8 inci maddesinde, "İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tabi değildir.

Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.

....." denilmektedir.

 

Aynı Kanunun 9 uncu maddesinde ise, "Taraflar iş sözleşmesini, Kanun hükümleriyle getirilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, ihtiyaçlarına uygun türde düzenleyebilirler.

.... " hükmü yer almaktadır.

 

Bu itibarla, 4857 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine göre Kanuna aykırı olmamak şartıyla taraflarca ihtiyaçlarına uygun bir şekilde düzenlenmiş olan antrenör ve apranti sözleşmelerinin Kanunun 8 inci maddesi gereğince damga vergisi ve harç muafiyetinden yararlandırılması gerekmektedir."

denilmektedir.

 

Bu görüş çerçevesinde 30 iş gününden fazla süreyi ihtiva eden bu nevi sözleşmelerin de 4857 sayılı İş Kanununun 9 uncu maddesindeki kanuni şartlara aykırı olmamak şartıyla aynı Kanunun 8 inci maddesindeki damga vergisi ve harç istisnasından yararlandırılması gerekmektedir.

Düzenleme anında belli değer gösterilmesi mümkün olmadığı düşünülen atntrenör ve apranti sözleşmeleri ile ilgili olarak gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

Saygılarımla,

 

                                                                                             BAŞKAN

                                                                                           Hasan YENİ

                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

A.KAHRAMAN

ŞK.

---