Mali Danışmanlık - 276 - 10071                                                  

Ankara, 15.05.2008

Özü: Uluslararası gemi siciline kayıtlı geminin kiraya verilmesi hk.

 

G E N E L G E

( 14 )

         ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

         ........................ NOTERLİĞİNE

         

         Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen yazıda, Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerle ilgili "Time Charter Sözleşmesi" başlıklı sözleşme ile ilgili sözleşmenin ne şekilde harç ve damga vergisine tabi tutulacağı, harç ve damga vergisi istisnası uygulanıp uygulanamayacağı konusunda İstanbul İli Defterdarlığından görüş istedikleri, İstanbul Defterdarlığından 13.11.2007 tarihinde 5849 sayılı yazı ile de, Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerle ilgili kira sözleşmelerinin damga vergisi ve harçtan istisna edilmeyeceği yönünde görüş bildirildiği belirtilerek konunun tetkiki ile varılacak sonucun bildirilmesi talep edilmiştir.

         İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının ilgili noterliğe cevaben gönderdiği 13.11.2007 tarih ve 5849 sayılı yazıda söz konusu sözleşmenin navlun sözleşmesi olmadığı, taşıt kira sözleşmesi olduğundan nispi damga vergisi ve harca tabi olması gerektiği yönünde görüş verildiği anlaşılmakla Yönetim Kurulumuzun 29.02.2008 günlü toplantısında alınan karar gereği yanlış bir uygulamaya mahal verilmemesi için işlem örneği ile birlikte İstanbul Defterdarlığından alınan görüş Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmiş, konu hakkındaki nihai görüşlerinin Birliğimize bildirilmesi istenilmiştir.

         Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 01.05.2008 günlü toplantısında görüşülen 27.03.2008 tarih ve 30402 sayılı yazıda;

         "İlgide kayıtlı dilekçeniz ve ekleri incelenmiş, yazınız ekinde yer alan ve Başkanlığımızdan görüş alınarak düzenlendiği anlaşılan İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 13.11.2007 tarih ve 5849 sayılı yazısında belirtilen görüşün tekrar değerlendirilmesine gerek duyulmamıştır."

         denilmektedir.

         Bu durumda, İstanbul Defterdarlığınca bildirilen örneği genelgemize ekli görüş doğrultusunda söz konusu işlem örneğinin kira sözleşmesi olarak değerlendirilmesi ve işlem örneğinin "5.2" bölümünde yer alan toplam aylık kira bedelinin sözleşme süresi ile çarpımı neticesinde elde edilen tutar üzerinden binde 1,5 nispetinde, "2/k" bölümünde yer alan 1 milyar USD teminat tutarı üzerinden de binde 7,5 nispetinde damga vergisi hesaplanması, hesaplama sonucunun karşılaştırılması neticesinde Damga Vergisi Kanununun 6 ncı maddesi hükmüne göre en yüksek vergi alınmasını gerektiren tutar üzerinden damga vergisi alınması, harcın da en yüksek harcı gerektiren tutar üzerinden alınması gerekmektedir.

         Bilgi edinilmesini ve buna göre işlem yapılmasını rica ederim.

         Saygılarımla,                                                                          BAŞKAN

                                                                                           Hasan YENİ

                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

Ş.KILIÇ

ŞK.

Ek: İstanbul Defterdarlığı yazısı.

..........................................................................................................................................

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

istanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü

Sayı :B.07.1.GİB.4.34.18.01/2.1/387.121-11979-5849                                    23 KASİM 2007

BEYOĞLU 41.NOTERLIGINE

Eski Büyükdere Cd. No: 11 Ayazağa Tic. Merkezi

Zemin Kat No:7/05 80670 Maslak-İSTANBUL

 

İlgi:     02.11.2006 tarihli 2006/596 sayılı yazınız.

 

İlgide kayıtlı yazınız ekinde yer alan "Time Charter Sözleşmesi "nin 4490 sayılı Kanun kapsamında damga vergisinden istisna olup olmadığı, istisna olmaması halinde söz konusu sözleşmede damga vergisi ve harcın matrahı konusunda bilgi verilmesi istenilmektedir.

Konu hakkında Gelir İdaresi Başkanlığından görüş istenilmiş olup, alman cevabi yazıda "Damga Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınacağı, bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı, ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akülerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işleminin de ayrıca vergiye tabi olacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I-Akitlerle ilgili kağıtlar " başlıklı bölümünün A/l fıkrasında belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin binde 7,5 nispetinde, aynı bölümün A/2 fıkrasında ise kira mukavelenamelerinin .(mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) binde 1,5 nispetinde damga vergisine tabi tutulacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 4490 sayılı Türk Uluslarararsı Gemi Siciliı Kanunu ile 491 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesinde, "Bu Kanunun amacı, oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline tescil edilen gemiler ile turizm şirketi envanterinde kayıtlı ticari yatların temin ve işletilmesinde kolaylık sağlamak suretiyle Türk denizciliğinin geliştirilmesini hızlandırmak ve ekonomiye katkısını artırmaktır.... " denilmiş; anılan Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında da Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydedilecek gemilere ve yatlara ilişkin alım, satım, ipotek, tescil, kredi ve navlun mukaveleleri; damga vergisine, harçlara, banka ve sigorta muameleleri vergisine ve fonlara tabi tutulamazlar" hükümleri yer almaktadır.

Taşıt sahiplerince düzenlenen mukavelenamelerin;

-Taşıtların, irat elde etmek amacıyla belli bir süre için (mürettebatı dahil) karşı tarafa kiraya verilmesiyle ilgili olması durumunda "taşıt kira mukavelenamesi" olarak değerlendirilmesi ve 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 bölümü hükmüne göre binde 1,5 nispetinde,

-Ticari kazanç elde etmek amacıyla yolcu ve eşyanın bir yerden diğer bir yere ulaştırılmasıyla ilgili taahhüt içermesi durumunda ise "navlun mukavelenamesi" olarak kabul edilmesi ve anılan tablonun I/A-l bölümü hükmüne göre binde 7,5 nispetinde,

damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

               Ancak,                Türk   Uluslararası       Gemi   Siciline   kayıtlı   gemi   ve   yatlara   ilişkin   navlun mukavelenamelerine, kağıt ve işlemin muhtevası itibariyle TUGS'ne kayıtlı gemi veya yatlara ilişkin bulunması ve Türk Uluslararası Gemi Sicil Belgesinin ibraz edilmesi koşuluyla 4490 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne göm-damga vergisi ve harç istisnası uygulanması gerekeceği tabiidir.

 

Yazınız ekinde yer alan Time Charter Sözleşmesi 'nin incelenmesinden, armatör tarafından sahibi olduğu geminin içindeki tüm mürettebatı ve kaptanıyla birlikte taşıma işinde kullanılması için belli bir süre kiralanması amacıyla düzenlendiği ve sözleşmede taşıyanın (gemi sahibinin) eşya taşıma taahhüdünden ziyade gemiyi belli bir malı taşıyabilecek şekilde taşıtana (kiracıya) tahsis etme taahhüdünün yer aldığı anlaşılmakta olup, eşya taşıma taahhüdü içermeyen bu sözleşmenin navlun mukavelenamesi olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bu nedenle, söz konusu sözleşmenin "5.2" bölümünde yer alan toplam aylık kira bedelinin sözleşme süresiyle çarpımı neticesinde elde edilen tutar üzerinden 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 bölümü hükmüne göre binde 1,5 nispetinde; "2/k" bölümünde yer alan 1 milyar USD teminat tutarı üzerinden de, anılan tablonun I/A-3 bölümü hükmüne göre binde 7,5 nispetinde damga vergisi hesaplanması, hesaplama sonucunun karşılaştırılması neticesinde alınabilecek en yüksek vergi miktarının belirlenmesi gerekir.

Buna göre, Damga Vergisi Kanununun 6 ncı madde hükmüne göre en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem tespit edildikten sonra, söz konusu akit veya işleme tekabül eden tutar üzerinden damga vergisi ve harcın hesaplanacağı tabiidir." denilmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

Halit Özdemir

Başkan a.

Grup Müdür V.

---