2008-13 sayılı genelge

Mali Danışmanlık- 277-10070                                                            

Ankara, 15.05.2008

Özü: Noter hissesi ve beyiye aidatlarından kesilen damga vergisinin gider kaydı hk.

 

G E N E L G E

( 13 )

 

         ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

         ........................ NOTERLİĞİNE

 

 

Bazı Noterliklerimizden alınan müracaatlarda, Adalet Müfettişlerince yapılan teftişlerde, noter hissesi ve beyiye

aidatlarının saymanlıklarca ödenmesi esnasında kesilen damga vergisinin noterlik giderine kaydedilemeyeceğinin

bildirilmesi üzerine, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilen 19.03.2008 günlü ve Mali Danışmanlık

173-6580 sayılı yazımızla;

         "193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 68 nci maddesinde düzenlenen serbest meslek kazancının tespitinde dikkate alınacak giderler yönünden tereddüte düşülen hususlarla ilgili olarak Başkanlığınıza müracaat edilmesi ihtiyacı doğmuştur.

         Bilindiği üzere noterlere, noterliklerde yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar sebebiyle ilgililerden tahsil olunan;

         1- Damga vergisi ve harç tutarları üzerinden 1512 sayılı Noterlik Kanununun 118. maddesinin ikinci fıkrası gereğince % 3 nispetinde noter hissesi,

         2- Değerli kağıt bedelleri üzerinden Pul ve Kıymetleri Kağıtların Bayiler ve Memurlar Vasıtasıyla Sattırılması ve Bunlara Satış Aidatı Verilmesine Dair  3568 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi  gereğince % 2 nispetinde satış aidatı,

         ödenmektedir.

         Noterlikler damga vergisi, harç ve değerli kağıt bedelini doğuran işlemleri yaptıklarında tahsil ettikleri damga vergisi, harç ve değerli kağıt bedelleri üzerinden hesapladıkları ve ileride saymanlıklardan tahsil edecekleri noter hissesi ve satış aidatı tutarlarını defterlerine peşinen gelir kaydetmektedirler.

         Noterler gelir kaydettikleri bu tutarları bilahare saymanlıklardan tahsil ederken yapılan ödeme tutarları üzerinden 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun IV/1-a fıkrası gereğince binde  7,5 nispetinde damga vergisi kesilmektedir. Bu durumda da noterlerin peşinen gelir kaydettikleri noter hissesi ve satış aidatlarını bu tutarların toplamı üzerinden kesilen damga vergisi miktarı kadar noksan tahsil etmektedirler.

Görüleceği gibi kesilen damga vergisi mesleki faaliyet sebebi ile muhatap olunan bir harcama olarak tahakkuk etmektedir. Dolayısıyla da söz konusu noter hissesi ve satış aidatları sebebiyle yüklenilen damga vergisi tutarlarının serbest meslek kazancının tespitinde noterlik giderlerine kaydedilmesi gerektiği düşünülmektedir. Aksi halde noterler hiç elde etmediği gelir üzerinden geçici vergi ve yıllık vergi uygulamasına muhatap olmak zorunda kalacaktır."

         denilerek konu hakkındaki görüşleri talep edilmiştir.

 

         Gelir İdaresi Başkanlığından alınan ve Yönetim Kurulumuzun 01.05.2008 günlü toplantısında görüşülen 10.04.2008 günlü ve 37543 sayılı yazıda ise;

         "Yazınızda, noterlere, noterliklerde yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar sebebiyle ilgililerden tahsil olunan damga vergisi ve harç tutarları üzerinden %3 nispetinde noter hissesi ile değerli kağıt bedelleri üzerinden % 2 nispetinde satış aidatı ödendiği, noterlerin gelir kaydettikleri bu tutarları saymanlıklardan tahsil ederken binde 7,5 nispetinde damga vergisi kesildiği belirtilerek, bu kesintilerin serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak kabul edilip edilmeyeceği hususunda bilgi istenilmektedir.

        Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin 1 inci bendinde,

         "Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgahlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgah için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.)"

         hükmü yer almıştır.

         Bu hükme göre, 1512 sayılı Kanunun 118 inci maddesi ile 3468 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca hesaplanan noter hissesi ve satış aidatlarının saymanlıklardan tahsili sırasında ilgili mevzuatta yer alan yasal zorunluluk nedeniyle kesilen damga vergisinin, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin 1 inci bendi kapsamında serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirilmesi mümkün bulunmaktadır."

         denilmektedir.

         Buna göre noterliklere damga vergisi ve harç tutarları üzerinden ödenen %3 nispetindeki noter hissesi ile değerli kağıt bedelleri üzerinden ödenen % 2 nispetindeki satış aidatı üzerinden, ödemeyi yapan saymanlıkça kesilen damga vergisi tutarlarının noterlik giderine kaydedilmesine kanuni bir engel bulunmamaktadır.

 

         Bilgi edinilmesini rica ederim.

         Saygılarımla,

 

                                                                                             BAŞKAN

                                                                                           Hasan YENİ

                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

A.KAHRAMAN