2007-56 sayılı genelge
Dizin
Mali Danışmanlık 457-20640
Ankara, 19.10.2007
Özü: Damızlık sığır yetiştiriciliğine ilişkin taahhütname,
G E N E L G E
( 56 )
........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA
........................ NOTERLİĞİNE
Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen yazıda, bir örneği yazı ekinde bulunan 300 başlık damızlık sığır yetiştiriciliği projesinin uygulanmasına ilişkin olarak ilgili kooperatif üyelerinin il tarım müdürlüğüne verecekleri "Yapılacak olan ahırlar ve 300 Başlık Merkezi Süt Sağım Üniteli Damızlık Sığır Yetiştiriciliği projesinin tamamı için; uygulayacağımız projenin her aşamasında projenin uygulanmasından doğacak her türlü teknik ve proje gereği ileride oluşabilecek her türlü hatayı şimdiden kabul ettiğimi, projenin uygulanmasında inşaatın yapımı esnasında veya inşaat bittikten sonra olabilecek her türlü zarardan idari, mali, hukuki, cezai ve teknik tüm sorumluluğu şimdiden kabul ettiğimi, projeyi kooperatifçilik ilkelerine sadık kalarak uygulayacağımı, borçlanma süresince borç bitene kadar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından kredilendirilen mal malzeme ve tesisi başkasına satmayacağımı Genel Müdürlüğün izni olmadan devir ve kiraya vermeyeceğimi, borç tamamen bitmeden kooperatif ortaklığından ayrılmayacağımı, proje uygulaması esnasında veya sonrasında projeden dolayı kendimin zarar görmesi nedeni ile ileride oluşabilecek her türlü hatayı ve hukuki yaptırımı şimdiden kabul ettiğimi, oluşabilecek hatalardan dolayı Tarım İl Müdürlüğünü ve Teşkilatlanma Destekleme Genel Müdürlüğünü sorumlu tutmayacağımı, Bakanlık yetkililerinin her türlü talimatlarına uyacağımı uymadığım takdirde krediyi yasal faizi ile birlikte ödeyeceğimi şimdiden kabul ve taahhüt ederim." şeklindeki taahhütnamenin tabi olacağı damga vergisi ve harcın maktu mu, nispi mi olacağı, nispi oranda alınması gerekiyorsa matrahın nasıl tespit edileceği hususunda bilgi istenilmiş olup bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığından görüş talep edilmiştir.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından alınan ve Yönetim Kurulumuzun 04.10.2007 günlü toplantısında görüşülen 29.08.2007 tarih ve 75741 sayılı cevabi yazıda;
"İlgide kayıtlı yazınızın incelenmesinden, yazınız ekinde yer alan 300 başlık damızlık sığır yetiştiriciliği projesinin uygulanmasına ilişkin taahhütnamenin damga vergisine tabi tutulmaması gerektiği kanaatine varılmakla beraber, söz konusu taahhütnamede değer gösterilip gösterilmeyeceği hususunda tereddüde düşüldüğünden, Başkanlığımızdan görüş sorulduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir." denilmiş, 41 inci maddesinde de, "Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." hükmüne yer verilmiştir. Kanunun 42 nci maddesinde ise;
"Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.
Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları hakkında bu hüküm uygulanmaz."
hükmü yer almaktadır.
Anılan 42 nci madde hükmünde, menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehne konu işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu açıkça belirtilmektedir.
Yazınız ekinde yer alan ve Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'nın 2006 Yılı yatırım programına alınan S.S. Turhal Necip Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin uygulamakta olduğu "Ortaklar Mülkiyetinde 300 Başlık Merkezi Süt Sağım Üniteli Damızlık Sığır Yetiştiriciliği" projesine ilişkin taahhütnamede, proje kapsamında yapılacak olan ahırlar ile projenin tamamı için, uygulanma aşamasında oluşabilecek her türlü hatanın, inşaat yapımı sırasında ya da bittikten sonra olabilecek her türlü zararın sorumluluğunun kabul edildiği, projeyi uygularken kooperatifçilik ilkelerine sadık kalınacağı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından kredilendirilen mal, malzeme ve tesisin borç bitene kadar satılmayacağı, Genel Müdürlüğün izni dışında kiraya verilmeyeceği ve devredilmeyeceği, kooperatif ortaklığından çıkılmayacağı, proje uygulanırken veya sonrasında proje nedeniyle zarar görülmesi durumunda oluşabilecek her türlü hatayı ve hukuki yaptırımı kabul ettiği, bu hatalardan dolayı Tarım İl Müdürlüğü ve Teşkilatlanma Genel Müdürlüğü'nün sorumlu tutulamayacağı, Bakanlık yetkilerinin her türlü talimatına uyulacağı ve uyulmadığı takdirde alınan kredinin yasal faizi ile birlikte ödeneceği kabul ve taahhüt edilmektedir.
İncelenmesinden de anlaşılacağı üzere söz konusu taahhütname, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından desteklenen proje uygulamasıyla ilgili kişi veya firmanın uyması gereken davranış şekillerinin düzenlenmesine yönelik olup, bu haliyle 42 nci maddede belirtilen manada menkul veya gayrimenkul bir malın aynına yönelik bir taahhüdü ihtiva etmediği gibi, belli bir değere de konu teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, söz konusu taahhütname değer gösterilmesi zorunlu kağıtlar meyanında bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun I-C/18 bölümünde, çiftçiler tarafından zirai faaliyetleri ile ilgili olarak resmi dairelere verilen taahhütnamelerin damga vergisinden istisna olacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, kooperatif üyeleri tarafından il tarım müdürlüklerine verilen ve belli parayı ihtiva etmeyen "Ortaklar Mülkiyetinde 300 Başlık Merkezi Süt Sağım Üniteli Damızlık Sığır Yetiştiriciliği" projesine ilişkin taahhütnamenin damga vergisine tabi tutulmaması; taahhütname ile ilgili noterde yapılacak işlemlerin ise, 492 sayılı Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin II/1 pozisyonu gereğince maktu harca tabi tutulması gerekmektedir."
denilmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.
Saygılarımla,
BAŞKAN
Hasan YENİ
(İstanbul 28.Noteri
Ş.KILIÇ
ŞK.