Mali Danışmanlık 387-17720                                                  

Ankara, 06.09.2007

Özü: Kredi teminatı olan işletme rehnine konu menkullerin sigorta yaptırılması taahhüdü hk.

 

G E N E L G E

( 52 )

 

        ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

        ........................ NOTERLİĞİNE

 

Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen yazı ekinde bir örneği bulunan ticari işletme rehnine ilişkin olarak İstanbul vergi Dairesi Başkanlığından alınan 28.10.2005 tarih ve 679 sayılı yazıdaki;

" 17.392.531-USD tutarındaki Düzenleme Şeklindeki Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi'nin, münhasıran kullanılan nakdi ve/veya gayrinakdi kredilerin teminatını teşkil etmek amacıyla düzenlenmesi halinde veya bu tutarla sınırlı olarak damga vergisi ve harçtan istisna edilmesi gerekmekte olup, söz konusu teminatın, nakdi ve/veya gayrinakdi kredilerin teminatını aşan tutarının Damga Vergisi ve harca tabi tutulması gerekir." şeklindeki rehin sözleşmesi metninin ve özellikle 3 üncü maddesindeki "Rehinli mallar alacaklının belirleyeceği muhtemel rizikolara karşı sigorta ettirilir, sigorta masrafları rehni veren şirket tarafından ödenir." şeklindeki sigortaya ilişkin düzenlemenin incelenerek bu konuda Birliğimiz görüşünün bildirilmesi talebi, Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmiştir.

        Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 28.08.2007 günlü toplantısında görüşülen 13.07.2007 tarih ve 062146 sayılı yazıda;

"İlgide kayıtlı yazınızın incelenmesinden, "Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi" ile bu sözleşmede yer alan rehinli malların sigorta ettirilmesiyle ilgili ibarenin damga vergisi ve harç karşısındaki durumu hakkında tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır.

Söz konusu sözleşmenin 3 üncü maddesinde yer alan "Rehin mallar alacaklının belirleyeceği muhtemel rizikolara karşı sigorta ettirilir, sigorta masrafları rehni veren şirket tarafından ödenir." şeklindeki ibarenin taahhütname olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 06.07.2007 tarih ve DV-18/2007-2/ Krediler sayılı 18 Numaralı Damga Vergisi Sirkülerinde; Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödemesine ilişkin düzenlenen kağıtlar ile Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri dahil olmak üzere bu kuruluşlarca kullandırılan kredilerde istisna uygulamasının ne şekilde olacağı konusunda gerekli açıklamalar yapılmış olup, bu çerçevede işlem yapılması gerekmektedir." denilmektedir.

        Bilindiği üzere, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan 06.07.2007 günlü ve 18 sıra numaralı Damga Vergisi Sirkülerinde kredilerle ilgili olarak verilen teminatlara harç ve damga vergisi istisnası uygulamasına dair gerekli açıklamalar yapılmış olup, bu konudaki 2007/39 sayılı genelgemiz ile tüm noterliklerimize bilgi verilmiştir.

        18 sıra numaralı Damga Vergisi Sirküleri gereği yayımlanan 2007/39 sayılı genelgemizde belirtildiği üzere, damga vergisi ve harç istisnası kapsamında kullandırılan kredilerin teminatlarına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlara, kullanılan kredinin miktarına bakılmaksızın teminat tutarının tamamı üzerinden damga vergisi ve harç istisnası uygulanması gerekmektedir.

        Diğer taraftan Gelir İdaresi Başkanlığı görüşüne göre, krediye ilişkin olarak doğacak riskleri karşılamak amacıyla teminat olmak üzere rehnedilen malların korunması amacıyla rehin sözleşmesinde düzenlenen bir madde ile bu malların sigorta yaptırılması taahhüdüne ilişkin düzenlemenin (esas akde ilave edilen akit veya işlem manasında) taahhütname olarak dikkate  alınamayacağı, bu meyanda da bu düzenlemenin damga vergisi ve harç uygulaması yönünden bir öneminin olamayacağı anlaşılmaktadır.

        Bu durumda işletme rehni sözleşmesinde, rehnedilen menkul malların sigorta yaptırılacağına dair söz konusu düzenleme harç ve damga vergisi istisnası tatbikine engel olmayacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

Saygılarımla,

 

                                                                                           BAŞKAN

                                                                                         Hasan YENİ

                                                                                      (İstanbul 28.Noteri)

---