Mali Danışmanlık - 14249                                                            

Ankara, 12.07.2007

Özü: Denizci İş Sözleşmesi hk.

 

G E N E L G E

( 35 )

 

        ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

        ........................ NOTERLİĞİNE

 

        Bir noterliğimizden Birliğimize intikal eden gemi sahibi yabancı bir işveren ile bir Türk şahıs arasında İngilizce olarak düzenlenen ve noterlikte tercümesi istenilen "Denizci İş Sözleşmesi" nin damga vergisi ve harca tabi olup olmadığı, eğer tabi ise masrafın hangi esaslara göre hesaplanacağı hususunda, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından görüş talep edilmiştir.

        Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 09.07.2007 günlü toplantısında görüşülen 14.06.2007 tarih ve 2279-05740 sayılı yazıda;

        " İlgi (a) da kayıtlı yazınızın incelenmesinden, gemi sahibi yabancı işveren ile bir Türk şahıs arasında İngilizce olarak düzenlenen ve noterlikte tercümesi istenilen "Denizci İş Sözleşmesi"nin damga vergisi ve harca tabi olup olmadığı ve tabi ise matrahın hangi esaslar çerçevesinde hesaplanacağı hususunda tereddüte düşüldüğünden, konuya ilişkin Başkanlığımız görüşünün sorulduğu anlaşılmıştır.

        Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı, bu kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği, yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların, Türkiye'de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulacağı; 10 uncu maddesinde damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kağıtların mahiyetlerinin esas olacağı, belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği; 12 nci maddesinde de, damga vergisine tabi kağıtlarda yazılı yabancı paraların Maliye Bakanlığınca tayin ve ilan edilecek fiyat üzerinden Türk parasına çevrilerek ona göre damga vergisi alınacağı hükümlerine yer verilmiştir.

        Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I-Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında ise, "Belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler" in binde 7,5 nispetinde damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

        Yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde, yabancı dilde düzenlenen bir kağıdın noterde tercümesinin yaptırılması durumunda, söz konusu kağıdın belli veya hesap edilebilir belli parayı ihtiva edip etmediğine bakılması ve böyle bir tutarın bulunması durumunda nispi damga vergisine tabi tutulması gerekir.

        Buna göre, gemi sahibi işveren ile bir Türk şahıs arasında İngilizce olarak düzenlenen ve tercümesinin yapılması istenilen "Denizci İş Sözleşmesi"nin, sözleşmede yer alan temel aylık ücret ile aylık fazla mesai ücreti toplamının 6 aylık tutarı üzerinden 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 bölümü hükmüne göre nispi damga vergisine tabi tutulması gerekeceği şeklindeki Birliğiniz görüşü Başkanlığımızca uygun bulunmuştur.

        Ancak, fazla çalışma ücretinin hesabında, söz konusu sözleşmenin aylık fazla mesai oranında belirtilen 4.60 USD ücretin, 103 saatlik fazla çalışma karşılığı belirlenen toplam ücret olması durumunda bu tutarın, 1 saatlik ücret karşılığı olarak belirlenmiş olması durumunda ise 103 saatlik fazla çalışma ücretine tekabül eden (103 x 4.60 USD) tutarın esas alınması gerekeceği tabiidir.

        Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin II-5/b bölümünde, "Tercüme suretleri ve yabancı dille yazılmış kağıtların suretleri ve tercümeleri beher sayfasından (fotokopiler dahil) 2, 00 YTL." harç alınacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.

        Buna göre, bahsi geçen sözleşmenin noterde tercümesinin yapılması sırasında yukarıda belirtilen tarife pozisyonu uyarınca maktu harç alınması icabeder."

        denilmektedir.

        Bu görüş çerçevesinde yabancı bir işveren ile Türk şahıslar arasında düzenlenen "Denizci İş Sözleşmelerine" 4857 sayılı İş Kanunundaki istisnanın tatbiki mümkün değildir.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

        Saygılarımla,

                                                                                           BAŞKAN

                                                                                         Hasan YENİ

                                                                                      (İstanbul 28.Noteri)

---