2006-70 sayılı genelge

Mali Danışmanlık – 484 22133

Ankara, 01.12.2006

Özü:Sporcu antrenörlerinin işverenle yaptıkları hizmet sözleşmeleri hk.

 

G E N E L G E

( 70 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           Bir noterliğimizden alınan yazıdaki kafeterya ve spor kompleksi ticari işletmesi işvereni ile futbol antrenörü arasında 1 yıl süreli ve aylık asgari ücret karşılığı düzenlenen antrenörlük sözleşmesinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun istisnalarla ilgili 4/g maddesinde gösterilen sporcularla ilgili istisna kapsamına girip girmediğinin bildirilmesi talebi, İş Kanunu uygulamasında yetkili olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına intikal ettirilmiştir.

           Anılan Bakanlığa gönderilen yazımızda; “Bilindiği gibi, 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesindeki, “Bir İş Sözleşmesine dayanılarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara iş veren, işçi ve işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği yere iş yeri denir.

           ...............

           İş veren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.” hükmü çerçevesinde, bir işyerinde iş akdi karşılığı görev yapan kişilerin işçi olarak kabulü gerekmektedir.

           Diğer taraftan, aynı Kanunun 8 inci maddesinde, “İş Sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.

           Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.” hükmü düzenlenmiş, 10 uncu maddesinde de, “Nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere de sürekli iş denir.

           Bu kanunun ........ 8 inci maddesi süreksiz işlerle ilgili sözleşmelerde uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

           Bu hükümler dikkate alınarak yapılan inceleme sonucunda, futbol antrenörü olarak ve bir iş verene bağlı olmak kaydı ile çalışma prensiplerini düzenleyen bir yıl süreli futbol antrenörlüğü sözleşmesinin 30 iş gününden daha fazla çalışma süresini ihtiva etmesi durumunda damga vergisi ve harç istisnasından yararlanacağı düşünülmektedir.

4857 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (g) fıkrasındaki sporcular hakkında bu Kanun hükümlerinin uygulanmayacağına dair hükmün antrenörleri kapsamayacağı düşünülmekle birlikte, konu hakkında Bakanlığınız görüşünün alınması ihtiyacı doğmuştur.” şeklinde görüş bildirilerek Bakanlıkları görüşü talep edilmiştir.

           Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünden alınan ve Yönetim Kurulunun  26.09.2006 günlü toplantısında görüşülen 22.08.2006 günlü 42554 sayılı yazıda;

           “Antrenörlük sözleşmesinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4/g maddesi kapsamına girip girmeyeceği hususunda görüşümüzün bildirilmesi konusundaki ilgi yazınız incelenmiştir.

           Bilindiği gibi, 4857 sayılı İş Kanunu 10/06/2003 tarihli ve 25134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

           Söz konusu Kanunun “Tanımlar başlıklı 2 nci maddesine göre, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye “işçi”, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara “işveren”, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye “iş ilişkisi”, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime de “işyeri” denilmektedir.

           Anılan Kanunun 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında da, bu Kanunun 4 üncü maddesindeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacağı belirtilmiştir.

           Aynı Kanunun 4/g maddesinde, sporcular hakkında bu Kanun hükümlerinin uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır.

           4857 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde ise, “iş sözleşmesi bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir” denilmektedir.

           Buna göre, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4/g maddesi ile yalnızca sporcular bu Kanun kapsamı dışında bırakılmıştır.

           Dolayısıyla, iş sözleşmesi ile çalışan antrenörler 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında bulunmaktadır.

           Nitekim, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 08/12/2003 tarihli, Esas No: 2003/19877, Karar No: 2003/20178 sayılı kararı da bu doğrultudadır.”

           denilmektedir.

           Bu görüş üzerine sözü edilen yazıda belirtilen iş sözleşmesi ile çalışan antrenörlerden kastın ne olduğunun, profesyonel çalışanlar bakımından ne yönde işlem yapılmasının gerektiği hususu bir kere daha Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından sorulmuştur.

           Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünden alınan ve Yönetim Kurulumuzun 30.11.2006 günlü toplantısında görüşülen 01.11.2006 gün ve 54506 sayılı yazıda;

           “Antrenörlük sözleşmesinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4/g maddesi kapsamına girip girmeyeceği hususunda görüşümüzün bildirilmesi konusundaki ilgi (a) yazınıza, ilgi (b) yazımız ile cevap verilmiştir.

           İlgi (c) yazınızda, spor kulüplerinde profesyonel olarak ve yüksek transfer ücreti karşılığında görev yapmakta olan antrenörleri kapsayıp kapsamadığı sorulmaktadır.

           4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanım ve şekil” başlıklı 8. maddesinde, “İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tabi değildir.

           Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.” hükmü öngörülmüştür.

           Görüleceği üzere, iş sözleşmesi ile çalışan antrenörler için taraflar arasında yapılan iş sözleşmesinin de damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaf olması gerekmektedir” hükmü öngörülmüştür.

           Bu görüş çerçevesinde 30 iş gününden fazla çalışma süresini ihtiva eden iş sözleşmesi ile çalışan amatör, profesyonel ayrımı olmaksızın sporcu antrenörleri ile iş veren arasında düzenlenen hizmet akitlerinin 4857 sayılı İş Kanununun 8 inci maddesindeki damga vergisi ve harç istisnasından yararlanması gerekmektedir.

           Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                             Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

A.KAHRAMAN

ŞK.