Hukuk 4622

Ankara,  25.3.2004

Özü: Kollektif şirket ana sözleşme değişikliği hk.

 

G E N E L G E

( 9 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           İLGİ: 05.09.2003 günlü 28 sayılı genelgemiz.

 

           Anonim ve Limited Şirket ana sözleşme değişikliklerine ilişkin Yönetim ve ortaklar kurulu kararlarının noter tasdikli suretlerinin yeterli olduğuna dair ayrıntılı bilgiler ilgi genelgemizde açıklanmıştı.

 

           Ancak Kollektif Şirket ana sözleşme değişikliklerinde de bu genelge hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağı ve ilgililer tarafından imzalarının onaylanmasının talep edilmesi halinde harç ve damga vergisinin ne şekilde tahsil edileceğine ilişkin başvurular nedeniyle konu Yönetim Kurulu’ nun     11.2003 günlü toplantısında görüşülmüştür.

 

          Türk Ticaret Kanunu’ nun 154. maddesine göre Kollektif Şirket esas mukavelesinin yazılı şekilde yapılması ve imzaların noterce onaylanması ve 157. madde uyarınca da kurucu ortakların imzaların noterlerce onaylanmasından sonra 15 gün içinde şirketi ticaret siciline tescil ettirmeleri gerekmektedir.

 

           Aynı Kanunun 33.maddesi ise tescil edilmiş hususlarda meydana gelecek değişikliklerin de tescil olunacağını öngörmektedir.

           Kollektif şirketlerde ana sözleşmenin tadiline dair kararın yazılı şekilde olması ve ayrıca ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmiş bulunmasının yeterli olduğu dikkate alınarak ilgi genelgemiz hükümlerinin kollektif şirket ana sözleşme değişikliklerinde de uygulanması gerektiğinden, ana sözleşme değişikliklerine ilişkin Yönetim Kurulu kararları altındaki imzaların ayrıca noterliklerce onaylanmasına gerek olmadığı, ancak ilgililerin noter huzurunda imzaların kendilerine ait olduğunu belirterek onaylanmasını talep etmeleri halinde bu doğrultuda işlem yapılabileceği,

 

           Diğer taraftan 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesi ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli 2 sayılı tablonun IV-17 fıkrası ile anonim, eshamlı komandit, limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı ve süre uzatım kararları ile bu şirketlerin yapılan birleşme, devir, bölünme ve nevi değişikliği işlemlerine harç ve damga vergisi istisnası getirilmiş bulunmaktadır.

 

           Kollektif şirketler bakımından ise belirtilen hususlarda her hangi bir istisna öngörülmemiş olduğundan, kollektif şirket ana mukavele değişikliklerinde aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılması gerekmektedir.

 

           a) 1987/37 sayılı genelgede açıklandığı gibi, belli parayı ihtiva eden kollektif şirket ana sözleşmesinin değiştirilmesi sonucunda belli paranın artması halinde damga vergisinin artan miktar üzerinden nispi, belli para aynen kalıyor veya azalıyorsa maktu olarak tahsil edilmesi,

 

           b) Kollektif şirket ana mukavelesinde yapılan değişiklik sonucunda sermaye artıyorsa harcın, 492 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi gereğince artan miktar üzerinden nispi olarak tahsil edilmesi,

 

           c) 1997/19 sayılı genelgemiz doğrultusunda, belli parayı ihtiva eden kollektif şirket ana sözleşmesinin değiştirilmesi sonucunda sermaye azaltılıyorsa, harcın yeni sermaye üzerinden nispi, sermaye aynen kalsa bile harcın yine nispi olarak alınması,

 

           d) Belli parayı ihtiva etmeyen belli para mecburiyeti kapsamına girmeyen veya önceki işin mahiyeti ve değerini değiştirir nitelikte olmayan kollektif şirket ana mukavele değişikliği işlemlerinden ise harcın maktu olarak alınması,

Gerektiği düşünülmektedir.

           Bilginizi ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                             Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

---