Hukuk 12643

Ankara, 13.08.2004

Özü:    İhale makamlarına verilen iş bitirme belgesine ilişkin taahhütnameler hk

 

 

G E N E L G E

( 36 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           Son günlerde noterliklere işlem için getirilen ve Kamu İhale Kanunu uygulaması kapsamında ihale makamlarınca ülke genelinde yaygın olarak isteklilerden talep edilen aşağıda örnekleri çıkarılan üç adet taahhütnamenin ne surette damga vergisi ve harca tabi tutulacağı hususunda 29.07.2004 günlü ve Hukuk 1861-11959 sayılı yazımızla Maliye Bakanlığına müracaat edilmiştir.

           Örnekleri aşağıda belirtilen söz konusu üç adet taahhütnamede;

           a) “......... tarihinde ihalesi yapılacak olan ........ işine ilişkin olarak, başvurusu kapsamında isteklilerden .......... Limitet Şirketinin sunduğu (iş bitirme/iş durum/iş denetleme/iş yönetme) belgesinin, bu isteklide yarıdan fazla hisseye sahip ortaklardan ............ ne ait olduğunu,

Söz konusu hisse oranının teminat süresince (kesin kabule kadar) muhafaza edileceğini ve belge sahibinin adına düzenlenmiş bütün iş deneyim belgelerinin, anılan isteklide bu hisse oranı muhafaza edildiği sürece, sadece bu istekliye kullandırılacağını, ihalelere katılabilmelerini sağlamak amacıyla başka tüzel kişilere kullandırılmayacağını, kabul ve taahhüt ederiz.” denilmektedir.

           Sözü edilen taahhütname, bir ihaleye teklif veren şirketin ibraz ettiği iş bitirme belgesinin, bu şirketin yarıdan fazla hissesine sahip olan ortaklardan birine ait olduğu ve bahsi geçen ortağın hissesinin teminat süresince (iş bitinceye kadar) muhafaza edileceği taahhüdünü ihtiva etmektedir.

b) “......... tarihinde ihalesi yapılacak olan ........ işine ilişkin olarak, başvurusu kapsamında isteklilerden .......... Limitet Şirketinin sunduğu iş bitirme belgesinin, bu istekliye ait olduğunu,

Söz konusu şirketin ortaklarının hisse oranlarının teminat süresince (kesin kabule kadar) muhafaza edileceğini ve belge sahibinin adına düzenlenmiş bütün iş deneyim belgelerinin, anılan istekliye kullandırılacağını, ihalelere katılabilmelerini sağlamak amacıyla başka tüzel kişilere kullandırılmayacağını kabul ve taahhüt ederiz.” denilmektedir.

           Sözü edilen taahhütname ise, bir ihaleye teklif veren şirketin ibraz ettiği iş bitirme/deneyim belgesinin, bu şirketin kendisine ait olduğu ve işin bitimine kadar bu şirketin ortaklarının hisse oranlarının değiştirilmeyeceği  taahhüdünü ihtiva etmektedir.

c) Başkanlığınızca  ihalesi yapılacak olan işlere ilişkin olarak teklifimiz/başvurumuz kapsamında firmamızın sunduğu (iş bitirme/iş durum) belgesinin, tüm hisseye sahip olduğumuz firmamıza  ait olduğunu,

Söz konusu hisse oranının teminat süresince (kesin kabule kadar) muhafaza edileceğini ve firmamız adına düzenlenmiş bütün iş deneyim belgelerinin, firmamızın bu hisse oranı muhafaza edildiği sürece, sadece firmamızca kullanılacağını, ihalelere katılabilmelerini sağlamak amacıyla başka tüzel kişilere kullandırılmayacağını, kabul ve taahhüt ederiz.” denilmektedir.

           İnceleme konusu taahhütnameler hakkında Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 13.08.2004 günlü toplantısında görüşülen 05.08.2004 günlü ve 36554 sayılı yazıda “Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, “Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.

Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir....” denilmiştir.

Anılan maddede menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehin işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinde de “Damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır.

Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder” hükmü yer almıştır.

Yazınız ekinde örnekleri gönderilen taahhütnameler, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddede belirtilen manada menkul veya gayrimenkul bir malın aynına yönelik bir taahhüdü ihtiva etmediği gibi, belli bir değere de konu teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, söz konusu taahhütname değer gösterilmesi zorunlu kağıtlar meyanında bulunmamaktadır.

Bu nedenle, sözü edilen taahhütnamenin, 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun 1-1/b fıkrasına göre maktu damga vergisine noterlerde yapılacak işlemlerinin ise, 492 sayılı Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin II/I pozisyonu gereğince maktu harca tabi tutulması icabeder.” denilmektedir.

           Bakanlık görüşüne göre ihale makamları tarafından istenilen bu nevi taahhütnameler maktu harç ve damga vergisine tabi tutulacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                             Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

---