2001-42 sayılı genelge

Ankara,  4.10.2001

Özü: ÇAYKUR yetkili bayilik sözleşmesi Hk.

 

G E N E L G E

( 42 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

         

Son zamanlarda noterliklerimizde işleme tabi tutulmakta olan  “ÇAY-KUR Yetkili Bayilik Sözleşmesi” Yönetim Kurulumuzun 25.09.2001 günlü toplantısında görüşülerek tespit olunan görüşün genelge yapılmasına karar verilmiştir.

           Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün ürettiği paketli çayların satışı ile ilgili olarak düzenlenen sözleşmenin;

           a) 6 ncı maddesinde;

n  Bayilerin satış yaptığı yerdeki satış kotalarının ÇAY-KUR tarafından tespit edileceği,

n  Bayilerin bu kotaları aylık ve yıllık olarak doldurmak zorunda olduğu,

n  Bayilerin kendisine verilen kotanın en az %25’ini stoklarında bulundurmak zorunda olduğu,

n  Kotasını üst üste iki ay dolduramayan bayilerin sözleşmesinin feshedileceği,

b) 9 ve 10 uncu maddelerinde bayiden, nevi ve miktarı ÇAY-KUR tarafından belirlenen teminat alınacağı, borcu tahsil edilemeyen bayilerin teminatının irat kaydedileceği,

c) 16 ncı maddesinde sözleşmenin süresinin üç yıl olduğu,

belirtilmektedir.

           İnceleme konusu sözleşme, menkul mal satışına konu olması bakımından 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesi gereğince belli değer gösterilmesi mecburi olan kağıtlar arasında bulunmaktadır. Bu sözleşmede nispi harç ve damga vergisine esas olmak üzere gösterilecek değer ise 6 ncı maddesinde, bayi için öngörülen satış kotasının, sözleşme süresi olan üç yıllık toplamını ifade etmektedir. Zira, iki ay üst üste satış kotasının doldurulamaması halinde sözleşmenin iptali cihetine gidildiğine göre, bayi için öngörülen kotanın üç yıllık tutarı, bu süre içindeki asgari satış taahhüdü manasına gelmektedir.

           Bu nedenlerle sözleşmenin tanzimi tarihinde bayi için öngörülen kotanın üç yıllık toplam parasal değerinin nispi harç ve damga vergisine esas alınması gerekmektedir.

           İnceleme konusu sözleşmenin ilgili maddeleri ektedir.

           Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla.

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                           Hasip DİNÇER

                                                                                                        (Ankara 24.Noteri)

ÇAY-KUR

YETKİLİ BAYİLİK SÖZLEŞMESİ

1- TARAFLAR

           Bir taraftan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Genel Müdürlük adına Samsun Paz. Bölge Müdürü Muzaffer OKUTAN ve Satış Kısım Müdürü Muhittin PARLAK ile, diğer taraftan .................................................................................................... adresinde yerleşik ........................................................................... firması arasında aşağıda yazılı şartlar dahilinde bu sözleşme düzenlenmiş ve imza edilmiştir.

           Sözleşme metninde Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü “ÇAY-KUR”, ................................................................’ de “BAYİ” olarak adlandırılmıştır.

2- İŞİN KAPSAMI VE NİTELİĞİ

           a) Bu sözleşme, “Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Çay-Kur) Mamullerinin Toptan Satışıyla İlgili Yönetmelik” hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

           b) Bayi, Çay-Kur mamulü paketli çayları, iş bu sözleşme hükümlerine göre satmakla mükelleftir.

6- SATIŞ ŞARTLARI, FİYAT VE KOTALAR

           Çay-Kur uygulayabileceği fiyat ve vade politikalarında gerekli değişiklikleri yapabilir. Çayın tesliminden önce fiyat değişikliği yapılması halinde, çayın fatura tarihindeki fiyatı değil teslimat tarihindeki fiyatı esas alınır. Bayi ve Çay-Kur hesapları arasında doğacak ihtilafta Çay-Kur’ un hesapları dikkate alınır.

           Bayiler bu şartlara uymak zorundadır. Bu şartlara uymayan bayiler hakkında Çay-Kur; fesih dahil olmak üzere her türlü müeyyideyi uygular.

           Her ilin kotası ile o ildeki bölgelerin kotası, Çay-Kur’ ca belirlenir. Bayi bu kotaları aylık ve yıllık olarak doldurmak zorundadır. Bir önceki ayın kotasını doldurmayan bayi, bir sonraki ayda eksik kotası ile birlikte; iki aylık kotasını tamamlamak zorundadır. Bu duruma düşen bayilere tanınacak toleransı Çay-Kur takdir eder.

           Öte yandan, bir önceki ayda kotasının üzerine çıkan bayi, bir sonraki ayın kotasını da eksiksiz tamamlamak zorundadır. Bayi, bir önceki ayın fazlalığını b,r sonraki ayın kotasını eksik alım yaparak telafi etmek yoluna gidemez. Ayrıca kotalar Çay-Kur tarafından gerek görüldüğünde her yıl başında yeniden tespit edilir. Bayi, kendisine verilen kotanın en az %25’ ini stoklarında bulundurmak mecburiyetindedir.

           Kotasını aylık olarak dolduramayan bayiye, birincisinde ihtar verilir, ikincisinde verilen süre içerisinde bayiden eksik kotayı tamamlama taahhüdünde bulunması istenir. Yine dolduramadığı takdirde sözleşme askıya alınır, tekrarı halinde sözleşme feshedilir.

           Bayi Çay-Kur’ dan satın aldığı mamulün ambalajında herhangi bir değişiklik ve ilave yapamayacağı gibi; mamulün evsafını bozmayacak şekilde muhafaza etmek mecburiyetindedir. Aksine davranan bayinin çayına Çay-Kur’ un yetkili birimlerinde el konulur. Herhangi bir şekilde yararlanılması mümkün olmayan mamul imha edilir. Bayi bu imha nedeniyle Çay-Kur’ dan herhangi bir hak talebinde bulunamaz. Ayrıca satın alınan mamulün gerek nakliye esnasında ve gerekse satışının yapıldığı ve stoklandığı yerde evsafının bozulması halinde Çay-Kur sorumlu tutulamaz.

           Bayi pazarlayacağı Çay-Kur mamulünü, sattığı diğer ürünlerin satışını arttırmak üzere çay satışını perakende satıcılar üzerinde etkileyeceği bir unsur olarak kullanamayacağı gibi, elindeki Çay-Kur mamulünü satmaktan kaçınamaz ve perakendecileri herhangi bir kayıt altına alamaz ve belli bir ürünü tercih etmeye zorlayamaz.

           Bankaların, bayilere özel şartlarla kredi açmaları (Bankomat 7/24 v.b.) ve ödemeler konusunda garanti vermeleri halinde, Çay-Kur bu bankalarla protokol imzalayabilir. Bu durumda Çay-Kur kredinin miktarı ve süresini belirlemeye yetkilidir.

9- ÖDEMELER

           Bayi, Çay-Kur’ dan satın aldığı paketli çayların bedelini peşin veya Çay-Kur tarafından tespit edilen vade içerisinde ya da Bankomat 7/24 kredili satış sistemi çerçevesinde ödemekle mükelleftir.

           Bankomat 7/24 Kredili satış sisteminde Çay-Kur bayilerin talepleri doğrultusunda girişimlerde bulunur. Ancak bu sistemden kaynaklanan hiçbir aksaklık Çay-Kur’ a mal edilemez ve bu konuda Çay-Kur’ dan ne ad altında olursa olsun bazı giderlerin üstlenilmesi istenemez.

           Peşin ve vadeli satışlarda mal bedeli taraflarca mutabık kalınan banka şubelerine yapılabileceği gibi Çay-Kur veznelerine de yapılabilir. Ayrıca ödemeler teyitli bloke çek veya havale ile de yapılabilir.

           Vadesinde ödenmeyen alacaklar için mücbir sebep sayılan haller dışında azami 15 gün süre tanınmak kaydıyla Çay-Kur’ ca tespit edilen ve gerektiğinde yine Çay-Kur’ ca tek taraflı olarak değiştirilebilecek gecikme cezası uygulanır. Buna rağmen borcu tahsil edilemeyen bayinin teminat mektubu irat kaydedilir. Bayi bu uygulamaları peşinen kabul etmiş sayılır.

10- TEMİNAT ALMA

           Her bayi sözleşme için Çay-Kur’ a güvence vermek zorundadır. Güvence tutarı Çay-Kur’ ca belirlenir ve gerektiğinde günün şartlarına göre Çay-Kur’ ca tek taraflı olarak arttırılır.

           Bayi vadeli olarak kaldığı mal bedelinin karşılığı olarak örneği Çay-Kur tarafından tespit edilen teminat mektubu vermeyi kabul ve taahhüt etmek zorundadır. Teminatlar tedavüldeki Türk parası cinsinden olabileceği gibi, Döviz, Devlet Tahvili ile Çay-Kur tarafından belirlenen bankaların şube ve merkez şubelerinden alınan teminat mektupları olabilir. Çay-Kur dilediği banka ve finans kuruluşunu tercih edebileceği gibi teminatlara da limit koymak yetkisine sahiptir.

16- SÖZLEŞMENİN SÜRESİ

           Sözleşmenin süresi 3 (üç) yıl olup, üçüncü yılın bitimine 2 (iki) ay kala taraflar sözleşmeyi yenilemeyeceklerini yazılı olarak bildirmedikleri takdirde, sözleşme 1 (bir) yıl daha uzar ve bundan sonra yıllık olarak devam eder.