1999-8 sayılı genelge

Ankara, 25.02.1999

Özü: Sigorta Poliçesinin devri sözleşmesinde harç ve damga vergisi Hk.

 

G E N E L G E

( 8 )

 

           Bir Noterliğimizden Birliğimize intikal eden ve “Sigorta Poliçesinin” devrine ilişkin olarak düzenlendiği anlaşılan “Devir Sözleşmesinin” ne surette harç ve damga vergisine tabi tutulacağı, 31.07.1998 günlü ve Hukuk 1591-13341 sayılı yazımızla Maliye Bakanlığından sorulmuştu.

           Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 18.02.1999 günlü toplantısında görüşülen 14.01.1999 günlü ve 1593 sayılı yazıda ise,

           “İlgide kayıtlı yazınızda, sigorta şirketinin kabul etmesi halinde, bir sigorta poliçesinin başka bir şahsa devri halinde düzenlenecek devir sözleşmesinde bir değer gösterilip gösterilmeyeceği, gösterilecekse tutarının ne olacağı ve damga vergisinin ne şekilde hesaplanacağı konusunda tereddüte düşüldüğünden Bakanlığımız görüşü talep edilmektedir.

           Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 10 uncu maddesinde de “Damga Vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli para maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır.

           Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder” hükmüne yer verilmiştir.

           Yazınızda bahsedilen devir sözleşmesinin incelenmesinden, iki ayrı kağıdın devri söz konusudur. Bunlardan birincisi  sigorta sözleşmesi ikincisi ise poliçedir.

           488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 6 ncı maddesinde “Bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların herbirinden ayrı ayrı vergi alınır.

           Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır.

           Ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işlemi de ayrıca vergiye tabidir” denilmektedir.

           Öte yandan, Kanunun 14 üncü maddesinde de “Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır.”

           Devir işlemi, tüm alacak, borç ve hakları kapsamaktadır. Yani, devreden sigortalının ödemekle yükümlü olduğu prim tutarı ile poliçeyle temin olunan doğmuş ve doğacak tüm haklar, devir alana intikal etmektedir.

           Bir sigorta poliçesi sadece bir adet sigorta teminatını (yangın) ihtiva edeceği gibi, birden fazla ve farklı neviden olayları da (yangın, kaza, hırsızlık gibi) ihtiva edebilir.

           Bu nedenle, poliçe ile tüm hakların devri söz konusu olduğundan, poliçe ile temin olunan sigorta teminat tutarının devir işleminde nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.”

           denilmektedir.

           Yukarıda belirtilen görüş çerçevesinde, sigorta poliçesinin devri söz konusu olduğunda, işlemde gösterilecek değer, poliçe için ödenen prim tutarı değil, poliçe ile temin edilen sigorta teminat tutarı (Poliçe kapsamında birden fazla sigorta teminatı bulunduğunda teminatlar toplamı) olacaktır.

           Bakanlık yazısında harca ilişkin bir görüş yer almamakla birlikte, harcın da aynı değer üzerinden alınacağı tabiidir.

           İşlem örneği ektedir.

           Bilgi edinilmesini rica ederim.

           Saygılarımla.

                                                                                                           BAŞKAN

                                                                                                       Hasip DİNÇER

                                                                                                    (Ankara 24.Noteri)

A.KAHRAMAN

Y.O.

EK: İşlem örneği