Ankara, 2.9.1999

Özü: Bazı vergi kanunlarında değişiklik yapan 4444 sayılı Kanun Hk.

 

G E N E L G E

( 31 )

 

           14 Ağustos 1999 günlü ve 23786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve bazı vergi kanunlarında değişiklik yapan 4444 sayılı Kanun ekte gönderilmiş olmakla birlikte noterliklerimizi ilgilendiren bazı hükümlerle ilgili açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

 

           I- GELİR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER

           MADDE 2-(Yürürlük: 01.01.2000)

           193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 120 nci maddesi değiştirilerek geçici verginin 6 şar aylık dönemlere münhasır olmak üzere bu dönemleri izleyen ikinci ayın 15 nci günü akşamına kadar beyan ve ödenmesi esası getirilmiştir. Buna göre 01.01.2000 tarihinden itibaren geçici vergi 1 Ocak-30 Haziran ve 1 Temmuz-31 Aralık itibariyle iki dönem üzerinden ve bu dönemleri izleyen 2 nci ayın 15 inci günü akşamına kadar beyan edilerek ödenecektir.

           Maddede ayrıca Bakanlar Kurulu’na geçici vergi dönemlerini 3 aya indirmeye yetki verilmektedir.

           MADDE 3-(Yürürlük: yayımında)

           * Eklenen geçici 55 nci madde,

           Kanunun 3 üncü maddesi ile 193 sayılı Kanuna eklenen geçici 55 inci madde ile 01.01.1999 -31.12.2002 tarihleri arasında elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilen ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 nci maddesinin 7,12 ve 14 üncü bentlerinde yer alan (menkul sermaye iratları) mevduat faizi, repo kazancı ve kar payları ile menkul kıymetler yatırım fonlarının katılma belgelerine ödenen kar payları için beyanname uygulaması kaldırılmıştır.

           Buna göre sözü edilen Menkul Sermaye İratları üzerinden yapılan stopaj ile yetinilmekte ve ek vergiyi gerektiren beyanname uygulaması sona ermektedir.

           Dolayısıyla diğer gelirler ve bu meyanda serbest meslek faaliyetinden doğan gelirler için verilecek yıllık beyannamelere yukarıdaki gelirler yazılmayacaktır.

           * Ticari işletmeye dahil bu nevi gelirlerde beyanname uygulaması devam etmektedir.

           Eklenen geçici 56 ncı madde

 Kanunun 3 üncü maddesi ile eklenen bu madde ile 1999-2002 yılları gelirlerinin vergilendirilmesinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1,2,80,81,82, geçici 46 ve geçici 47 nci maddelerinin yerine yeni hükümler getirilmektedir. Yapılan bu düzenleme ile gelirin tanımı, unsurları, diğer kazanç ve iratların vergilendirilmesi, mali milat uygulaması ve vergi gelirlerinin tabi olduğu vergi nispetine ilişkin hükümler yer almaktadır. Yapılan düzenlemeler aşağıda özet olarak sıralanmıştır.

           Geçici 56 ncı maddenin A ve B fıkraları ile 193 sayılı Kanunun gelirin tanımı ve gelir unsurları ile ilgili 1 ve 2 nci maddeleri değiştirilerek 4369 sayılı Kanunla yapılan düzenleme öncesindeki hükümlere dönülmektedir. Bu değişiklik paralelinde aynı maddenin C, D, E ve F fıkraları ile Gelir Vergisi Kanununun 2 nci maddesinde sayılan gelir unsurlarının dışında kalan diğer kazanç ve iratların vergilendirilmesine ilişkin prensiplerde 4369 sayılı Kanun öncesindeki hükümlere dönülmüştür. Bu çerçevede 193 sayılı Kanunun 80,81,82 ve geçici 46 ncı maddelerinin yerine getirilen yeni hükümlerle “Kaynağı ne olursa olsun her türlü kazanç ve iratlar” yerine “değer artışı ve arizi kazançlar” meyanındaki diğer kazanç ve iratların vergilendirilmesi öngörülmüştür.

           Bu düzenlemede önemli görülen husus maddede belirtilen değer artış ve arizi kazanç kaynaklarının her birinden ayrı ayrı 3,5 milyar lirayı geçen safi kazanç tutarları vergiye tabi tutulmaktadır.

           Değişen geçici madde 47

          Gelir Vergisi Kanununun Geçici 56 ncı maddenin H fıkrası ile değiştirilen geçici 47 nci maddesinde, 30.09.1999 tarihi itibariyle uygulanan mali milat ertelenerek, 1999, 2000, 2001 ve 2002 gelirleri itibariyle yeniden düzenlenmiş ve bu madde kapsamındaki değerler ile işlem ve bildirimlerden hareketle vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmaması esası getirilmiştir.

           Eklenen geçici madde 57

           Kanunun 3 üncü maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 57 nci madde ile ücretler hariç diğer gelirlerde 5 puanlık vergi artışı getirilmiştir. Bu artış 1999 yılı gelirlerine de uygulanacak olup, geçici vergi nispetini etkilememektedir.

           MADDE 14 -kaldırılan hükümler

           Maddenin D fıkrası ile  4369 sayılı Kanunun Geçici 7 nci maddesi kaldırılarak telif hakkı sahiplerinin beyanname verme zorunluluğu kaldırılmıştır.. (Yürürlük: 01.01.1999 dan geçerli olmak üzere yayımında)

           II- VERGİ USUL KANUNU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER

           MADDE 7- (Yürürlük: yayımında)

           Vergi ve cezadaki uzlaşma kapsamından 213 sayılı Kanunun 344 üncü maddesindeki kaçakçılık fiilini gerektiren vergi ve ceza çıkarılmıştır. Bunlar için uzlaşma söz konusu olmayacaktır.

           MADDE 14- Kaldırılan hükümler

           Maddenin B fıkrasının 2 nci bendi ile 213 sayılı Kanunun 368 nci maddesinde yapılan değişiklikle vergi ziyaı cezasına gecikme faizi uygulamasından vazgeçilmiştir. (Yürürlük: yayımında)

           III- EMLAK VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER

           MADDE 8-(Yürürlük: yayımında)

           1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29 ncu maddesinde yapılan değişikliğe göre Emlak  Vergisi matrahı her  yıl  yeniden  değerleme  oranının yarısı kadar artırılacaktır. BKK ile “0” sıfır ile yeniden değerleme oranı arasında tespit yetkisi de getirilmiştir.

           Eklenen geçici madde 18

           Kanunun 8 inci maddesi ile 1319 sayılı Kanuna eklenen bu madde ile Emlak Vergisi uygulamasında 1998 yılı genel beyan döneminde beyan edilen Emlak Vergisi Değerleri yönünden 01.11.1999-31.12.1999 tarihleri arasında yeniden beyanname verme imkanı sağlanmıştır.

           * Bu beyannamedeki değerin 1998 yılı asgari beyan değerlerinin bu yıl için tespit olunan yeniden değerleme oranı ile artırılarak bulunan miktardan az olamayacağı hükme bağlanmıştır.

           * Yeni beyan değeri 1999 yılı vergilerini etkilemeyecektir. 2000 yılından itibaren bu değerler üzerinden vergi ödenmesi öngörülmüştür.

           IV- BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK

           MADDE 9- (Yürürlük 01.01.2000)

           2464 sayılı Kanunun mükerrer 44 üncü maddesi değiştirilerek Çevre Temizlik Vergisi ödemelerinin Emlak Vergisi taksidi ile birleştirilerek ödenmesi sağlanmıştır.

           V- Harçlar Kanunu İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER

           MADDE 10-(Yürürlük:yayımında)

           492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesi değiştirilerek;

           * Tapu harcı matrahının beyan olunan Emlak Vergisi değerlerinin her yıl yeniden değerleme oranında artırılması ile bulunması,

           * Yeni inşa olunan binalarda harcın matrahının arsa veya arsa payı beyan değerlerine yeniden değerleme oranı uygulanarak bulunması,

           * Harcın yeniden değerleme oranı ile bulunan miktar veya beyan değerinden daha fazla olandan alınması,

           * Yeniden değerleme oranı ile bulunacak miktardan daha düşük beyanda bulunulması halinde aradaki farkın %25 nispetinde vergi ziyaı cezası ile alınması,

           esası getirilmiştir.

           MADDE 12- (Yürürlük:yayımında)

           492 sayılı Kanuna eklenen geçici 5 inci madde ile 01.11.1999-31.12.1999 tarihleri arasında verilen yeni beyanlar tapu harcı matrahında kayıtlı değer veya Emlak Vergisi değeri olarak kabul edilmiştir. Bu değerler müteakip yıllarda yeniden değerleme oranı ile artırılarak tapu harcının matrahı bulunacaktır.

           Bilgi edinilmesini rica ederim.

           Saygılarımla.

                                                                                                           BAŞKAN

                                                                                                       Hasip DİNÇER

                                                                                                    (Ankara 24.Noteri)

A.KAHRAMAN

Y.O.

---