1998-33 sayılı genelge

Ankara, 04.08.1988

Özü: Görüntülü ev ofis bankacılığı ve kartlı işlemler sözleşmelerinde harç ve damga vergisi hk.

 

G E N E L G E

( 33 )

 

           Bir noterliğimizden Birliğimize intikal ettirilen “Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesi” ile “Kartlı İşlemler Sözleşmesi ile Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesinin Ayrılmaz eki” başlıklı kağıtların hangi prensipler çerçevesinde harç ve damga vergisine tabi tutulacağı, 30.05.1997 günlü ve Hukuk 118/8686 sayılı yazımızla Maliye Bakanlığından sorulmuştu.

           Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden cevaben alınan ve Yönetim Kurulumuzun 23.07.1998 günlü toplantısında görüşülen 01.06.1998 günlü ve 20386 sayılı yazıda;

           “Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, “Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.” denilmiş, anılan Kanunun 43 üncü maddesinde de, tarifede yazılı nispi harçların hesabında kiralarda mukaveledeki süreye göre kira karşılığının toplamı, süre belli değilse bir yıllık kira tutarının harcın matrahını teşkil edeceği hükme bağlanmıştır.

           Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinde, “Bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılır ve buna göre tabloda yazılı vergisi bulunur. Kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılır.” denilmiş, anılan Kanunun 10 uncu maddesinde de, “Damga Vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır. Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ihtiva eder.” hükmü yer almıştır.

           Yukarıda sözü edilen Kanunlarda belirtilen hükümler çerçevesinde yazınız ekinde yer alan, “Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesi” başlıklı kağıdın incelenmesinden, söz konusu kağıtta görüntülü ev ve ofis bankacılığı ürünlerinin kurulması ve kullanılması ile ilgili esasların düzenlendiği, ayrıca bankanın sunduğu ürünlerden hizmet kirası bedeli adı altında bir ücret tespit ederek tahsile yetkili olduğu hususunun da belirlendiği anlaşılmıştır.

           Buna göre, “Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesi” başlıklı kağıtta 492 sayılı Harçlar Kanununun 43 üncü maddesi hükmü gereği bir yıllık hizmet kirası bedelinin belli değer olarak gösterilmesi ve bu değer üzerinden nispi harcın ve damga vergisinin hesaplanması gerekmektedir.

           Öte yandan, “Kartlı İşlemler Sözleşmesi ile Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesinin Ayrılmaz Eki” başlıklı kağıtta bankanın kullanıma sunduğu (ya da sunacağı) ürünlerin kullanımına ilişkin müşteri davranışlarının belirlendiği ve bu şekliyle menkul ve gayrimenkul bir malın aynına yönelik bir taahhüdü ihtiva etmediği gibi herhangi bir değere yönelik borç taahhüdünü de tazammun etmediği anlaşılmıştır.

           Bu nedenle, değer gösterilmesi mecburi kağıtlar meyanında bulunmadığı anlaşılan taahhütname mahiyetindeki “Kartlı İşlemler Sözleşmesi ile Görüntülü Ev-Ofis Bankacılığı Ürünleri Sözleşmesinin Ayrılmaz Eki” başlıklı kağıdın maktu harca ve damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.”

           denilmektedir.

           İşlem örnekleri genelge ekindedir.

           Bilginizi rica ederim.

           Saygılarımla.

                                                                                                           BAŞKAN

                                                                                                       Hasip DİNÇER

                                                                                                    (Ankara 24.Noteri)

A.KAHRAMAN

Y.O.

EK: 2