1997-11 sayılı genelge

Ankara,  18.03.1997

Özü : İş kağıdının düzenlenmesi sırasında eklenen veya atıf yapılan işlemlere ait damga vergisi Hk.

 

G E N E L G E

( 11 )

 

           Damga vergisi ödenmeksizin noterlik haricinde yapılmış bir sözleşmenin, noterlikte yapılan bir işleme eklenmek istenmesi halinde, (örneğin: çekilmesi istenen bir ihtarnameye, haricen yapılmış damga pulsuz veya noksan pullu kira sözleşmesinin eklenmesi gibi) asıl işleme eklenmesi istenen sözleşmenin damga vergisinin ikmal ettirilmesinin gerekip gerekmiyeceği konusunda intikal eden tereddütler üzerine Maliye Bakanlığından görüş istenmişti.

 

           Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 07.03.1996 günlü 9270 sayılı yazısında:

           “Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19 ncu maddesinde, vergi alacağının vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı belirtilmiştir.

 

           Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 nci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı bu Kanundaki kağıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade edeceği, 20 nci maddesinde ise, damga pullarının kağıtların düzenlendiği anda yapıştırılmasının mecburi olduğu hükme bağlanmıştır.

 

           İncelenmesinden de görüleceği üzere, tahakkuku tahsile bağlı bir vergi olan damga vergisinde vergiyi doğuran olay, 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan bir kağıdın düzenlenip imzalanmak suretiyle hukuken tekemmül ettiği ve herhangi bir hususu ispat veya belli edecek nitelik kazandığı andır.

 

           Öte yandan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 4 ncü maddesinde de, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanundaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı, 27 nci maddesinde ise, noterlerin pulsuz veya noksan pullu kağıtları, usulen vergi ve cezası tahsil edilmedikçe tasdik etmekten ve bunların suretlerini çıkarıp vermekten memnu olacağı, buna aykırı olarak işlem yapmaları halinde mükellef hakkında Vergi Usul Kanununun hükümleri tatbik edilmekle beraber, noterlerden de, tasdik veya üzerinde muamele icra ettikleri her kağıt için kanunen alınması gereken cezasının ayrıca alınacağı belirtilmiştir.

 

           Buna göre, noterlikte düzenlenen ihbarname ve ihtarname 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar arasında bulunmadığından damga vergisine tabi tutulmaması,ancak, damga vergisine tabi tutulmayan bir kağıdın (ihbarname, ihtarname v.b.) noterde düzenlenmesi sırasında, noterlik dışında düzenlenen ve damga vergisine tabi olan bir kağıda atıf yapılması halinde atıf yapılan kağıdın düzenlenip imzalanmasıyla vergi mükellefiyeti doğmuş bulunduğundan, söz konusu kağıdın düzenlenip imzalandığı anda damga vergisi ödenmemiş veya noksan ödenmiş olması halinde vergi ziyaına sebebiyet verildiğinden bu kağıtlara ait damga vergisinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine istinaden cezalı olarak tahsili gerekmektedir.

 

           Bu nedenle, hariçte düzenlenerek noterde başka bir işlem yapılması esnasında yapılacak işleme eklenen kağıtlara ait damga vergisinin ödenip ödenmediğinin tespit edilmesi ve ödenmemiş ise noterlerin bu kağıtlara ait vergi ve cezasını vergi dairesine ödettirmeden gerekli işlemi yapmamaları gerekir.”

 

           denilmektedir.

           Konu, Yönetim Kurulunun 11.04.1996 günlü toplantısında görüşülmüş, noterlikte yapılan işlem sırasında, işleme atıf yapılması halinde, atıf yapılan işlemin notere ibraz edilmemesi ve hatta atıf yapılan sözleşmenin sözlü olması hallerinde, damga vergisinin ödenip ödenmediğinin noterce bilinmesi ve öğrenilmesi mümkün olmayacağından bu yöne açıklık getirilmesi istenmiştir.

 

           Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 25.02.1997 günlü 7067 sayılı yazısında:

           “İlgi (b)’de kayıtlı (yukarıya alınan 07.03.1996 günlü 9270 sayılı) yazımızda belirtildiği üzere, noterlikte bir iş kağıdının düzenlenmesi sırasında, yapılan işleme eklenen ve vergiye tabi bulunan kağıtlara ait olup Kanun hükümlerine uygun surette ödenmediği tespit edilen damga vergisinin cezası ile birlikte tahsil edilmeden işlem yapılmaması gerekmektedir.

 

           Ancak, noterlikteki işlemlerde atıf yapılan iş kağıdının, yapılmakta olan işleme eklenmemesi, eklenmek zorunda olmaması veya eklenmesine gerek görülmemesi durumunda, atıf yapılan işlemler yönünden 488 sayılı Kanunun 24 ve 27 nci madde hükümleri çerçevesinde noterlerin herhangi bir işlem yapıyor olmasından bahsetmek mümkün değildir.

           Bu bakımdan, bu kabil iş kağıtlarının vergisinin ödenip ödenmediğinin noter tarafından araştırılmasına imkan bulunmamaktadır.

           Öte yandan, damga vergisi kağıt üzerine tesis olunmuş bir mükellefiyet şekli olup, sözlü akitlerin bu verginin kapsamında düşünülemeyeceği tabiidir.”

           Denilmektedir.

           Bilginizi ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

BAŞKAN

Hasip DİNÇER

(Ankara 24. Noteri)

M.ÖZARI

GK.