Özü: Sözleşmeli personel ile ilgili Hizmet sözleşmesi Hk.

 

G E N E L G E( 45 )

 

           İlgili Bakanlık ile sözleşmeli personel arasında imzalanan örneği ekli “Hizmet Sözleşmesi”nin, harç ve damga vergisine tabi olup olmadığı, tabi ise hangi matrah üzerinden ne şekilde tahakkuk ve tahsil olunacağı konusunda, Birliğimize intikal eden tereddütler üzerine, Maliye Bakanlığından görüş istenmiş idi.

           Yönetim Kurulunun 17.10.1996 günlü toplantısında görüşülen Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 13.09.1996 günlü 42983 sayılı yazılarında:

           Yazınız ve ekinin incelenmesinden, Turizm Bakanlığı ile 1 yıl süreyle sözleşmeli olarak çalıştırılacak bir kişi arasında düzenlenecek hizmet sözleşmesinin damga vergisi ve harca tabi olup olmadığı hususunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmaktadır.

           Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, “değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.” denilmiştir. Kanunun 43 ncü maddesinde ise, hizmet aktinde süreye göre verilecek ücretin toplamı, süre belli değilse bir yıllık ücret tutarının harcın matrahını teşkil edeceği hükme bağlanmış bulunmaktadır.

           Ayrıca, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 10 ncu maddesinde, “damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır. Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder.” hükmüne yer verilmiştir.

           Diğer taraftan, 1475 sayılı İş Kanununun 1 nci maddesinde, bir hizmet aktine dayanarak herhangi  bir işte ücret karşılığı çalışan kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye işveren, işin yapıldığı yere işyeri denileceği hükme bağlanmış, ayrıca aynı Kanunun 2869 sayılı Kanunla değişik 9 ncu maddesinde de, “Belirli süresi bir yıl veya daha uzun süreli hizmet akitlerinin yazılı olarak yapılması zorunludur. Bu akitler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır. Akit noterlikçe onanmış ise noter ücretleri bu hüküm dışında tutulur.” hükmü yer almıştır.

           Öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesinde de sözleşmeli personelin; Kalkınma Planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde kurumun teklifi üzerine, Devlet Personel Dairesi ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğu açıklanmıştır.

           Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından bu konuda alınan bir yazıda, genel ve katma bütçeli dairelerle kamu iktisadi teşebbüslerinin istihdam edeceği sözleşmeli personelin işçi sayılamıyacağı, bu hususun Yargıtayın bir kararıyla da onaylandığı, bu nedenle, bunlar hakkında İş Kanunu hükümlerinin uygulanamıyacağı belirtilmiştir.

           Buna göre, geçerli olduğu süre ve bu süre zarfında her ay için sözleşmeli personele ödenecek ücret tutarı belli olan hizmet sözleşmesinin, sözleşme süresi ile aylık ücretin çarpımı suretiyle bulunacak miktar üzerinden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I-1/a fıkrasına göre binde 6 oranında damga vergisine, noter işlemlerinin ise 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 fıkrasına göre beher imza için binde 0,60 oranında harca tabi tutulması gerekmektedir.” denilmektedir.

           Bilginizi ve buna göre işlem yapılmasını rica ederim

           Saygılarımla.

 

BAŞKAN

Hasip DİNÇER

(Ankara 24. Noteri)

---