ANKARA, 10.12.1993

Özü : Anonim şirketin tescilinden önce yapılan ve noterliklerde tekemmül ettirilen hisse devir senedinin taraflar arasında düzenlenen normal bir mukavele olarak kabul edilmesi ve söz konusu senedin ihtiva ettiği hisse devir bedeli üzerinden damga vergisine, nisbi harca tabi tutulması gerekmektedir.

 

GENELGE 99

 

Bir sorumuz üzerine Maliye Bakanlığından gönderilen 1.12.1993 tarih ve 75376 sayılı yazıda: "... Anonim şirketin ana sözleşmesinin noterlikte onayını müteakip, şirketin ticaret sicilinde tescilinden önce bu sözleşmede yer alan hisselerin, şirket ortaklarınca birbirlerine veya ortaklar dışındaki diğer kişilere devri durumunda bu hususu sağlayan noter işlemlerinden ne surette harç ve damga vergisi alınacağının bildirmesinin istenildiği anlaşılmaktadır.

 

Bilindiği üzere Türk Ticaret Kanununun 302 nci maddesinde (Şirketin tescilinden önce payların devri şirkete karşı hükümsüzdür) denilmektedir.

 

Sözü edilen madde hükmüne göre, anonim şirket ticaret siciline kaydedilmekle tüzel kişilik kazandığından; henüz tüzel kişilik kazanmadan önce yapılan pay devirlerinin şirkete karşı hükümsüz olacağı kabul edilmiştir.

 

Bu hükmün zıt anlamından çıkan sonuca göre, şirketin tescilinden önce yapılan pay devirlerinin, sadece taraflar arasında hüküm ifade edeceği anlaşılmaktadır.

 

Devrin, şirkete karşı da ileri sürülebilmesi için, Türk Ticaret Kanununun 416/2 maddesi hükmü uyarınca devir keyfiyetinin şirket pay defterine kaydı şart bulunmaktadır. Şirketin tescili yapılmadıkça böyle bir pay defterinden bahsetmeye kanunen imkan bulunmadığından, ancak, şirket tescil edilip tüzel kişilik kazandıktan sonra, tescilden önceki bu devirleri pay defterine kaydedilebilecektir. Bu takdirde yapılan devirler şirkete karşı da geçerlilik kazanacaktır.

 

Bu açıklamalar karşısında, mevcut hukuki duruma göre anonim şirketin tescilinden önce yapılan ve noterliklerde tekemmül ettirilen pay devirlerinin, taraflar arasında geçerli olacağı sonucuna varmak gerekmektedir.

 

Buna göre, noterliklerde düzenlenecek bu mahiyetteki hisse devir senedinin taraflar arasında düzenlenen normal bir mukavele olarak kabul edilmesi ve söz konusu senedin ihtiva ettiği hisse devir bedeli üzerinden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I-1fa fıkrasına göre binde beş oranında damga vergisine, noter işlemlerinin ise 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 fıkrasına göre beher imza için binde 0.50 oranında harca tabi tutulması gerekmektedir." denilmektedir.Bilginizi ve buna göre işlem ifasını rica ederim. Saygılarımla

 

Türkiye Noterler Birliği

BAŞKANI

M. Muhsin BILGE

(Beyoğlu 23. Noteri)

---