Ankara, 9.10.1987

Öz Yapı Kooperatifleri ana sözleşmesi tasdikleri Hak.

 

G E N E L G E (66)

 

................................................... NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

................................................... NOTERLİĞİNE

 

Birliğimize yapılan bazı başvurulardan, kooperatif ana sözleşmeleri tasdiklerinden çeşitli tutarda giderler alındığı, bu alınan farklı giderlerin vatandaş arasında yakınmalara neden olduğu anlaşılmaktadır. Yaptığımız incelemede konunun kooperatif ana sözleşmelerinin tasdikinin harç ve damga vergisinden muaf olmasına karşın, örneklerin harca tabi olduğu hususunun unutulmasından ileri geldiği sonucuna varılmıştır.

 

Bu nedenle konuya ilişkin 20 Ocak 1977 gün ve 210/1 sayılı genelgenin bir kere daha noterlerimize hatırlatılmasında yarar ve zaruret görülmüştür.

 

Sözü edilen genelgede Maliye ve Gümrük Bakanlığının 5 Ocak 1977 gün ve 729 sayılı yazısına dayanılarak aynen şöyle denilmektedir.

 

 1 - Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı olup 1318 sayılı Kanunla değişik 2 sayılı tarifenin II/5-a pozisyonunda, ilgililere veya ibraz edenlere verilecek her türlü mukavele, senet, yazılı kağıt ve kayıt suretlerinin beher sayfasından 2 lira (halen 150 lira) harç alınacağı belirtilmiştir.

 

Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 123. maddesi gereğince özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle istisna edilen işlemlerden harç alınmamakta ise de, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93. maddesinin (b) fıkrasındaki muafiyet hükmü kooperatiflerin ana sözleşmelerinin noterlerce tasdikinden doğan harca münhasır olup, tasdik olunan ana sözleşmeden suret çıkarılması işleminden doğan harçla bir ilgisi, bulunmamaktadır.

 

Bu nedenle, noterlerce harçsız tasdik olunan kooperatif ana sözleşmesinden suret çıkarılması halinde, bu suretin beher sayfasından iki lira (halen 150 lira) harç alınması gerekir.

 

2 - Öte yandan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun IV makbuzlar ve diğer kağıtlar bölümünün 4. fıkrasında, aslı 1 liradan fazla maktu veya nisbi vergiye tabi kağıtların resmi dairelere ibraz edilecek suretlerinin damga vergisine tabi olacağı hükme bağlandığından ve kooperatif ana sözleşmeleri de 1163 sayılı Kanunun 93. maddesi gereğince damga vergisinden muaf tutulduğundan söz konusu suretlerin damga vergisine tabii tutulmaması icap eder.

 

Bu açıklamalar karşısında, noterler arasında farklı uygulamalara neden olmamak ve şikayetlere meydan vermemek bakımından buna göre işlem yapılmasını ve idareten ilgililere onaysız ve herhangi bir gider alınmadan fazla örnek verilmemesi hususunda gerekli dikkat ve itinanın gösterilmesini önemle rica ederim. Saygılarımla,

 

Türkiye Noterler Birliği

Başkan Yardımcısı

Halil KAYSI

(Ankara 9. Noteri)

---