Ankara, 22.10.1982

Özü : Kolektif ve komandit şirketlerde kurucuları temsil eden vekilin, imzasının, temsil ettiği kurucu sayısınca harca tabi tutulması Hak.

 

G E N E L G E

(31)

 

............................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

............................ NOTERLİĞİNE

 

492 sayılı Harçlar Yasasının 46 ncı maddesinin 1. fıkrası bir kişinin, birden çok kişiyi temsil etmesi harcın artırılmasını gerektirmez kuralını getirdikten sonra 2 nci fıkrasında da şu kadar ki, bütün imzaların tasdiki kanunen şart olan muamelelerde vekaleten imza. edilmesi halinde, vekilin imzasının tasdikinden alınacak harç temsil ettiği kişilerin sayısınca çoğaltılır istisnai hükmü yer-almıştır.

Türk Ticaret Kanununun 136 ncı maddesinde yer alan Ticaret Şirketlerinin Kolektif, Komandit, Anonim, Limitet ve Kooperatif Şirket olmalarına ve Türk Ticaret Kanunu 154, (154, 158), 279, 505, 477 inci maddeleri ile 1163 sayılı Kanunun 2. maddelerine göre, hepsinde ana sözleşmelerinde kurucu üye imzasının onaylanması öngörülmektedir.

Halbuki, Hukuk işleri Genel Müdürlüğünün 4.3.1967 gün ve 4578 ve 27.11.1968 gün ve 26121 sayılı mütalaalarında 44. maddenin 2. fıkrası 1. fıkrasında kabul edilen ana prensibe ikinci bir istisna daha getirmektedir. Bu fıkraya göre, anonim ve limitet şirket mukavelesi gibi her kurucu üye imzasının Türk Ticaret Kanununun 279 ve 505. maddeleri uyarınca ayrı ayrı tasdikinin şart olduğu hallerde harç mümessilin sıfatına göre değil, temsil ettiği kişilerin sayısına göre hesaplanır... denilmiş olması nedeniyle, anonim ve limitet şirket dışındaki kolektif ve komandit şirketlerde vekilin, temsil ettiği kişilerin sayışma göre değil, sıfatına göre bir imza üzerinden harç hesaplanması gerektiği gibi bir anlam 'çıkarılmakta ve bazı uygulamalarında bu yolda olduğu görülmektedir. Halbuki tüm şirket kurucularının imzalarının onaylanması; yukarıda açıklanan maddeler uyarınca; şart olduğuna göre her tür şirket ana sözleşmesinde kuruculara vekaleten imza eden vekilin imzasının temsil ettiği kişi sayısınca çoğaltılarak hesaplanması gerektiği ileri sürülerek Adalet Bakanlığına yazdığımız yazının intikal ettirildiği Maliye Bakanlığının; Adalet Bakanlığının görüşüne uygun olan 11 Ekim 1982 gün ve 22154 sayılı yazısı ekindeki, mütalaasında aynen Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 44 üncü maddesinin birinci fıkrasında, Bir kişinin birden çok kişiyi temsil etmesi harcın arttırılmasını gerektirmez denilmekte, ikinci fıkrasında da, bütün imzaların tasdiki kanunen şart olan muamelelerde vekaleten imza edilmesi halinde vekilin imzasının tasdikinden alınacak harcın temsil ettiği kişilerin sayısınca çoğaltılacağı, hükme bağlanmış bulunmaktadır.

incelenmesinden de anlaşılacağı üzere, sözü edilen maddenin birinci fıkrası, imzaya göre harç alınması mevzubahis olmayan işlemlere ait bulunmakta, maddenin ikinci fıkrası ise kanunen bütün imzaların tasdiki şart olan işlemlerde harcın imza adedince veya temsil ettiği kişi sayısınca artırılacağını hükme bağlamıştır.

Yukarıdaki açıklamalara göre Türk Ticaret Kanununun 212 ve 566 ıncı  maddeleri gereğince kolektif ve komandit şirketlerinin esas mukavelenamelerin yazılı şekilde yapılmasının ve bütün kurucuların imzalarının noterce tasdik edilmiş bulunmasının şart olduğu belirtildiğinden, 492 sayılı Harçlar Kanununun 44 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca bu şirketlerin de esas mukavelenamelerinin vekil tarafından imza edilmesi halinde harcın vekilin sıfatına göre değil, temsil ettiği kişilerin sayısı kadar çoğaltılarak alınması gerekmektedir denilmiştir.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin ona göre ifasını rica ederim.

Saygılarımla,

BAŞKAN

O. Rasim EYÜBOĞLU

(Ankara 24. Noteri)

---