Ankara, 3 Temmuz 1976

Özü: 2490 sayılı Kanuna göre noterlikçe tastık edilen sözleşmelerin düzenleme şeklinde yapılması ve1512 sayılı Kanunun 108 inci maddesinde yazılı olduğu şekilde tescili gerektiği

 

GENELGE  18

 

............................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

............................ NOTERLİĞİNE

 

2490 sayılı Kanunun 25. maddesi hükmüne göre, idare ile müteahhit arasında akdedilecek sözleşmelerin düzenleme şeklinde yapılması ve noterlikçe tescil zorunlu olduğu hakkındaki, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi kararlarının, Birlik dergisinde yayınlanması üzerine durum Adalet Bakanlığından sorulmuştu.

 

Hukuk işleri Genel Müdürlüğünün 13 Şubat 1976 gün ve 4276 sayılı yazılarında ... yüksek yargı karan karşısında, iş sahiplerinin mağduriyetini ve noterlerin sorumluluğunu önlemek için, müteahhit ile idare arasında akdedilecek bu sözleşmelerin düzenleme şeklinde yapılmasının ve noterliklerde tutulan, Kanunun tescilini emrettiği akit ve işlemlerin kaydına mahsus sicil defterine tescilinin uygun olacağı görüşümüz Maliye Bakanlığınca benimsendiği için bu yolda uygulama yapılması istenmişti.

 

Buna karşılık;

3456 sayılı Kanunun 44. maddesinin A fıkrasında hakiki ve hükmi şahısların resmiyet vermek istedikleri her nevi akitleri resen tanzim ederek asıllarını saklamak ve örneklerini alakalılarına vermekten söz edilmiş olmasına ve Yargıtay 4. Hukuk Dairesi kararlan da (yürürlükte bulunan Kanunun 44. maddesinin A bendi hükmüne göre resen yapılması, belgenin resmiyet kazanması için zorunludur gerekçesiyle alınmıştır. Halbuki 1512 sayılı Kanunun 60. maddesi yapılması kanunla bir makam, merci veya şahsa verilmemiş olan her nevi hukuki işlemleri düzenlemek ve kanunlarda Resmi olarak yapılmaları emredilen ve mercileri belirtilmemiş olan bütün hukuki işlemleri... Noterlik Kanunu hükümlerine göre yapmak şeklinde hükme bağlayarak mülga Kanun hükmünden ayrılmıştır. Esasen 82. maddesiyle de noterlikte belgelendirilen işlemlerin Resmi sayılır hükmüne de yer verilmiş olması nedenlerine dayanılarak yazılan 24.2.1976 gün ve 302-582 sayılı yazımız üzerine alınan 1 Haziran 1976 gün ve 15638 sayılı Hukuk işleri Genel Müdürlüğü yazısı Örneği ekli olarak gönderilmiştir.

 

Yönetim Kurulumuzda;

-Bakanlık yazısına göre 2490 sayılı Kanuna göre noterlikçe tasdik edilen sözleşmelerin 1512 sayılı Kanunun 108 inci maddesinde yazılı olduğu şekilde tescili gerektiğinin noterliklere duyurulması;

-Birlik ile Bakanlık görüşleri arasındaki ayrılıkların giderilmesi için yazışmaların sürdürülmesi,

uygun mütalaa olunmuştur.

Bilinmesini ve gereğinin yapılmasını rica ederim.

Saygılarımla,

Başkan Mehmet KARTAL

(Ankara 1. Noteri)

 

T. C. ADALET BAKANLIĞI

Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü

 

Sayı : 15638   Ankara, l Haziran 1976

Konu : 2490 sayılı Kanunun 25. maddesi Hak.

 

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANLIĞINA

 

İLGİ: 24 Şubat 1976 tarih ve 302-582 sayılı yazınız. İlgide tarih ve sayısı gösterilen yazınız üzerine konu yeniden incelendi.

 

Noterliklerde belgelendirilen işlemlerin, şekli ne olursa olsun, Resmi sayılmaları 1512 sayılı Noterlik Kanununun 82. maddesinin ilk fıkrası hükmü gereği ise de, imza onaylamaları, yalnızca onaylanan imzanın ilgiliye ait oluşunu belgelendirme niteliğinde olup, işlemin içindekileri kapsamamaktadır.

Hal böyle olunca onaylamada resmiyet kazandırılan sadece imza ve tarih olmaktadır.

 

Yargıtay Dördüncü Hukuk Dairesinin 20 -24 Şubat 1975 tarihli kararlarında, sözleşmenin resmiyet kazanması gereği belirtilmekte olup, bu sözleşme altındaki imzanın Resmi sayılmasının yeterli olacağından söz edilmediği gibi Yüksek Mahkemenin kararlarının metninden böyle bir sonuç çıkarmak da mümkün görülmemektedir. Ayrıca Yüksek mahkeme kararında, mülga Noterlik Kanunu döneminde de yevmiye defterine kayıt zorunluluğu mevcut olmasına rağmen tescil şartından yoksunluktan söz edilmektedir. Bu nedenle söz konusu sözleşmenin yevmiye defterinden ayrı olarak sicil defterine de işlenmesi gerekmektedir. Ancak çok fazla sayfadan oluşan sözleşmelerin özet halinde tescilinde bir sakınca bulunmamaktadır. Bu durum muvacehesinde iş sahiplerinin mağduriyetini ve noterlerin sorumluluğunu önlemek için, 2490 sayılı yasanın 25 inci maddesi hükmü uyarınca müteahhitle idare arasında akdedilecek sözleşmenin, düzenleme şeklinde yapılmasının ve kanunun tescilini emrettiği akit ve işlemlerin kaydına mahsus sicil defterine Noterlik Kanununun 108. maddesi hükmü uyarınca tescilinin uygun olacağına dair görüşümüzün değiştirilmesi mümkün görülmemiştir. Bilginizi rica ederim.

(İmza)

Oğuz AKDOĞANLI

Adalet Bakanı Y.

Hukuk İşleri Genel Müdürü

---