2016/93 sayılı genel yazı ile birlikte değerlendirilmelidir.

---

Ankara, 24 Mayıs 1976

Özü: Kefalet şerhini kapsayan kira sözleşmelerinde harç ve damga vergisi uygulaması Hak.

 

GENELGE 13

 

Kefalet şerhini kapsayan kira sözleşmelerinde alınacak harç ve damga vergisi hakkındaki 8 Mart 1976 gün ve 709 sayılı yazımıza; Adalet Bakanlığı Hukuk işleri Genel Müdürlüğü tarafından verilmiş olan 22 Mart 1976 gün ve 8165 sayılı yazılarında kanunun harç ve damga vergisi yönünden ayrı ayrı belirtilmesi yerinde olacaktır.

 

Damga Vergisi yönünden:

Aynı asıldan doğma olan kira sözleşmesindeki taahhüt ile kefaletname işleminin aynı kağıt üzerinde toplanması halinde, damga vergisinin 488 sayılı Kanunun 6/2. maddesi gereğince en yüksek vergi alınmasını gerektiren kira sözleşmesi veya kefalet şerhi üzerinden hesaplanıp alınması gerekmektedir.

 

Adi kefalet durumu ayrık olmak üzere kefaletnamedeki şerhin müteselsil kefalet veya müşterek borçlu ve müteselsil kefalet şeklinde olması, farklı bir uygulama yapılmasını gerektirmez.

 

Söz konusu iş kağıdında, en yüksek vergi alınmasını gerektirecek işlemin, tespitinde kira sözleşmesi için Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun 1/1-C pozisyonunda yer alan (binde 1) oranının, kefaletname için de, aynı tablonun 1/4-a pozisyonunda gösterilen (binde 5) oranının esas alınacağı tabiidir.

 

Harç yönünden

492 sayılı Harçlar Kanununun 46 ncı maddesinde bir biri ile ilgili işler bir arada bulunursa en yüksek harç alınmasını gerektiren iş üzerinden harç alınır denilmekte, aynı yasanın 44 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında da, bir işte müştereken hareket eden vekillerin ve bir borca kefalet eden müteselsil kefillerin bir kağıda koyacakları birden çok imzaların bir imza sayılacağı öngörülmüş bulunmaktadır.

Bu duruma göre kira borcunu doğuran kira sözleşmesi ile bu borca müteselsil kefaleti kapsayan kefaletname birbirleri ile ilgili işler olduğundan bunların aynı iş kağıdında birleşmeleri halinde, harcın en yüksek harç alınmasını gerektiren işler üzerinden hesaplanması gerekmektedir.

Bu işte en yüksek vergi, alınmasını gerektiren işlemin tespitinde, kira sözleşmesinde, akitlerin her birisinin imzası içinde (binde 0,50) oranının, kefaletname işleminde de, kefaletin, müteselsil veya müşterek borçlu ve müteselsil olup olmadığına bakılmaksızın birden çok kefillerin imzasının tek imza sayılması suretiyle yine (binde 0,50) oranının esas alınması yerinde olacaktır.

 

Birden çok kiracının müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğu kira sözleşmelerinde borçlu ve kefiller aynı kişiler olacağından bu tür işlerden harcın, akitlerin her birisinin imzası için (binde 0,50) oranında hesaplanıp alınması lazımdır.

 

Ancak adi kefalet, alacağın asıl borçlusundan alınmaması veya herhangi bir nedenle tahsilinin imkansız hale gelmesi durumunda hüküm ifade edeceğinden, adi kefalet şerhini ihtiva eden kira sözleşmelerinde, 488 sayılı Kanunun 6/3 maddesi uyarınca, kira sözleşmesi ve kefaletnamenin her birisinden ayrı ayrı damga vergisi alınması, harcın ise, adi kefillerin imzasının ayrı ayrı nazara alınması suretiyle yapılacak hesap sonucu, sözleşme ve kefaletnameden hangisi en yüksek harç alınmasını gerektiriyorsa onun üzerinden tahsili gerektiği düşünülecektedir. denilmektedir. Bilgi edinilmesini ve gereğinin yapılmasını rica ederim.

 

Başkan

Mehmet KARTAL

(Ankara 1. Noteri)

---